Thư 3
Cháu Wormwood thân mến!
Những điều cháu nói về mối quan hệ của tên bệnh nhân với mẹ hắn
khiến chú rất hài lòng. Thế nhưng cháu phải khai thác lợi điểm này. Kẻ Thù sẽ
hành động trong lòng hắn và khiến hắn ngày càng hướng về cách sống mới, và có
thể ảnh hưởng đến cách đối xử của hắn với bà mẹ vào bất cứ lúc nào. Cháu phải
ra tay trước. Hãy liên hệ chặt chẽ với Glubose, đồng nghiệp chúng ta, người
đang quản lý bà mẹ và cùng nhau hình thành trong căn nhà đó một thói quen làm
bực mình nhau; những mũi kim đâm thường nhật. Sau đây là những phương pháp cần
sử dụng:
1. Hãy hướng tâm trí anh ta vào cuộc sống nội tâm. Anh ta nghĩ sự qui đạo xảy
ra "trong" mình, do đó hiện giờ anh ta tập trung toàn bộ sự chú ý vào
những trạng thái tinh thần - hay vào cách giải thích đã được sàng lọc kỹ lưỡng
về những trạng thái này, điều duy nhất cháu nên cho phép anh ta nhận thấy. Hãy
khuyến khích anh ta làm như vậy. Hãy giữ đừng để anh ta nghĩ đến những bổn phận
thông thường bằng cách hướng tâm trí anh ta đến những bổn phận cao trọng và
thuộc linh hơn. Hãy phát triển cái đặc tính rất có lợi của loài người: ghê sợ
và lơ là điều hiển nhiên. Cháu phải dẫn anh ta đến tình trạng có thể tự kiểm cả
tiếng đồng hồ mà không tìm ra bất cứ một sự thật nào về chính mình, những sự
thật đập vào mắt bất cứ ai đang sống trong cùng một nhà và làm việc trong cùng
một phòng với anh.
2. Chắc chắn không thể ngăn cấm anh ta cầu nguyện cho bà mẹ, nhưng
chúng ta đã có cách để khiến cho lời cầu nguyện trở thành vô thưởng vô phạt.
Phải làm cho lời cầu nguyện luôn luôn "thuộc linh", và làm cho anh ta
lúc nào cũng quan tâm đến linh hồn của bà mẹ nhưng không bao giờ để ý đến bệnh
phong thấp của bà. Chúng ta sẽ có được hai lợi điểm sau đây. Trước hết, anh ta
sẽ lưu ý đến những điều anh ta xem là tội lỗi của bà mẹ. Với sự hướng dẫn khéo
léo của cháu, anh ta sẽ gọi bất cứ hành động nào gây phiền phức hay bực dọc cho
anh là tội lỗi của bà. Làm như vậy thì ngay cả khi anh ta đang quì gối cầu
nguyện cháu vẫn có khả năng làm cho những tổn thương nho nhỏ hàng ngày cứ nhức
nhối thêm ra: đây là một điều hết sức dễ dàng và không kém phần thú vị. Sau đó
thì vì những suy nghĩ của anh về linh hồn bà mẹ rất đơn sơ và thường sai lầm,
nên đến một mức độ nào đó, anh ta sẽ cầu nguyện cho một con người tưởng tượng,
và nhiệm vụ của cháu sẽ là khiến cho con người tưởng tượng đó ngày càng ít
giống mẹ anh ta hơn - bà già có miệng lưỡi sắc sảo ngay từ bữa điểm tâm. Dần
dần, cháu sẽ làm cho hố sâu ngăn cách này rộng đến nỗi không còn một suy nghĩ
hay cảm tình nào trong lời cầu nguyện cho bà mẹ tưởng tượng được biểu lộ qua
cách anh ta đối xử với bà mẹ thật. Chú từng có những con bệnh mà chú nắm chắc
trong tay đến độ họ có thể chuyển ngay từ lời cầu nguyện nhiệt thành cho linh
hồn của vợ con họ đến việc đánh đập hay chửi rủa những người thân ấy mà không
hề áy náy hối hận.
3. Khi hai người sống với nhau trong nhiều năm sẽ có những giọng
nói, hay nét mặt của người này mà người kia không thể nào chịu nỗi. Hãy khai
thác điều này. Hãy khiến anh ta nhận thấy rõ cách nhíu lông mày của bà mẹ mà
anh đã bị ám ảnh ngay từ thời thơ ấu là đáng ghét thể nào. Hãy làm cho anh ta
nghĩ rằng bà cụ biết rõ điều này và cố tình làm vậy để chọc giận anh - nếu cháu
làm tốt nhiệm vụ, anh ta sẽ chẳng bao giờ thấy được đó là một suy nghĩ phi lý.
Và đương nhiên đừng bao giờ để anh ta ngờ rằng mình cũng có những giọng nói,
những cái nhìn cũng làm cho bà mẹ bực dọc như vậy. Vì anh ta không thể tự nhìn
được hay nghe thấy chính mình nên cũng là chuyện dễ thôi.
4. Trong gia đình, sự thù ghét thường biểu lộ qua các câu nói mà
nếu viết ra thì dường như vô hại nhưng khi được nói bằng một giọng nào đó hay
vào một lúc nào đó thì những câu này chẳng khác nào một cái tát vào mặt. Để trò
chơi này được tiếp tục, Glubose và cháu phải làm thế nào để cho hai tên ngu
xuẩn đó đòi hỏi một tiêu chuẩn có hai mặt. Người con trai phải đòi hỏi tất cả
những lời nói của anh cần được hiểu theo nghĩa đen, chỉ xem xét theo nghĩa của
các từ sử dụng nhưng đồng thời anh ta lại xem xét từng lời của bà mẹ dựa theo
giọng nói và ngụ ý một cách hết sức tỉ mỉ. Hãy khuyến khích bà ta cũng làm như
thế. Như vậy sau mỗi lần cãi vã người nào cũng tin chắc rằng họ vô tội. Cháu
biết những câu nói đại loại như: "Tôi chỉ hỏi xem mấy giờ thì có cơm tối
mà bà ấy đã đùng đùng nổi giận ". Một khi thói quen này trở thành vững
chắc thì cháu sẽ thấy tình huống thú vị của một người cố tình nói những lời gây
thương tổn nhưng lại tỏ vẻ bất bình khi người ta nhận thấy ý định đó.
Sau cùng hãy nói cho chú biết quan điểm tôn giáo của bà mẹ. Bà ta
có ghen tức gì với yếu tố mới mẻ trong đời sống cậu con trai không? Có tự ái vì
cậu phải học từ người khác và học quá trễ những điều mà bà đã tạo cơ hội cho
cậu học ngay từ lúc còn bé không? Bà ta có nghĩ là cậu đang quan trọng hóa vấn
đề hay đã bị lôi cuốn vào một cách quá dễ không. Hãy nhớ chuyện người anh cả
trong sách của Kẻ Thù .
Chú thân yêu của cháu.
Screwtape
