“Sách Nhã Ca của Solomon.
Hãy để chàng hôn tôi bằng những nụ hôn của
miệng chàng! Vì tình yêu chàng ngon hơn rượu. Dầu xức của chàng có hương thơm
dễ chịu; danh chàng giống như dầu đổ ra; vì vậy các trinh nữ yêu chàng. Hãy lôi
cuốn tôi, chúng tôi sẽ chạy theo chàng - vua đã đem tôi vào trong các căn phòng
của chàng - chúng tôi sẽ vui mừng và hoan hỉ trong chàng; chúng tôi sẽ ca tụng
tình yêu chàng hơn cả rượu. Họ yêu chàng cách chính đáng.” (Nhã Ca 1:1-4)
LỜI GIỚI THIỆU
Trong sứ điệp này, chúng ta sẽ xem xét vấn đề
kinh nghiệm Cơ Đốc của chúng ta như được mô tả trong sách Nhã Ca. Mỗi câu trong
sách Nhã Ca đều mô tả một kinh nghiệm thuộc linh. Nếu chúng ta đồng cảm với lời
chia sẻ thì điều này chỉ tỏ rằng chúng ta đã có kinh nghiệm đó. Tuy nhiên, nếu
chúng ta bị bối rối bởi lời chia sẻ thì có lẽ điều này chỉ tỏ rằng chúng ta
chưa bước vào trong kinh nghiệm đó. Nhưng tất cả chúng ta đều có thể học tập từ
sách này. Nếu là những người ao ước có một kinh nghiệm sâu xa hơn về Chúa thì
chúng ta cần bước vào trong sách Nhã Ca.
SÁCH NÀY DÀNH CHO TOÀN BỘ ĐỜI SỐNG CHÚNG TA
Nhã Ca là một sách dành cho toàn bộ đời sống
chúng ta. Sách này khải thị mọi kinh nghiệm mà chúng ta sẽ phải trải qua. Chúng
ta không thể tránh né các kinh nghiệm được khải thị trong tám chương này. Bất
kể các kinh nghiệm của chúng ta sâu sắc, tuyệt hảo hoặc phong phú đến đâu thì
cũng phải được tìm thấy trong tám chương này. Hơn nữa, bất kể gánh nặng thuộc
linh của chúng ta lớn đến đâu, hoặc công tác thuộc linh của chúng ta có phạm vi
rộng đến đâu, mọi nguyên tắc thuộc linh liên quan đều có thể được tìm thấy
trong sách này. Tám chương này quá phong phú đến nỗi mỗi câu, mỗi tiết đều có
thể được áp dụng cho tình trạng của chúng ta và có thể trở nên sự giúp đỡ cho
chúng ta.
Khi chúng ta bước theo Chúa, sách này là một
sự hướng dẫn tuyệt vời. Sách này cho thấy chúng ta hiện đang ở đâu, chúng ta
cần có những kinh nghiệm nào, và nên tiến lên như thế nào. Sách này có thể giúp
đỡ chúng ta rất nhiều để có một kinh nghiệm mạnh mẽ và tích cực về việc theo
đuổi Christ. Sách Nhã Ca cũng nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta chưa trưởng thành
- chúng ta phải tiếp tục dâng mình cho Chúa và làm mới lại sự hiến dâng của
mình cho Chúa cách liên tục để Chúa có thể đem chúng ta tiến lên từng giai đoạn
một.
Chúng ta rất dễ thỏa mãn. Chỉ cần nhận được
một ít phước hạnh hoặc sự vui hưởng hay kinh nghiệm là chúng ta đã thỏa mãn, và
chỉ cần sự phục vụ của chúng ta có một ít tác động hay hiệu quả là chúng ta đã
thỏa mãn. Chúng ta không thể chứa đựng nhiều phước hạnh từ Chúa. Đôi khi Chúa
hiện ra với chúng ta nhưng chúng ta không nhận ra Ngài. Đôi khi Đức Chúa Trời
kỷ luật chúng ta nhưng chúng ta không nhận thức được điều đó. Đôi khi chúng ta
không biết tại sao mình ở trong sự tối tăm và mất sự hiện diện của Chúa. Và đôi
khi chúng ta không hiểu tại sao mình lại đang ở trong cõi thiên thượng kinh
nghiệm sự phong phú của Chúa.
Mọi tình trạng này chỉ ra rằng chúng ta vẫn
còn một chặng đường dài phải đi. Chúng ta cần trả giá thêm nữa để tiến lên. Đây
là lý do tại sao Chúa nói: “Hỡi các con gái Jerusalem, ta nài khuyên các ngươi
bởi những con linh dương hoặc những con nai cái trong các cánh đồng, đừng làm
kinh động hoặc đánh thức người yêu của ta, cho đến khi nàng vui thỏa” (3:5).
Chúa phải chờ đợi cho đến khi chúng ta vui thỏa.
Một Cơ Đốc nhân tìm kiếm bình thường cần phải
lao tác trong sách này. Chúng ta cần phải quen thuộc với sách này và trả giá để
kinh nghiệm mọi sự phong phú được khải thị trong đó. Nếu được trang bị theo
cách này thì chúng ta sẽ dễ dàng công tác với Chúa trong môi trường của mình.
Chúng ta sẽ hiểu khi nào “bình minh ló dạng” và “bóng tối trốn đi”, rồi chúng
ta sẽ có thể cảm tạ và ngợi khen Chúa thay vì bị hoang mang và vấp ngã. Chúng
ta sẽ có thể nói với Chúa: “Ô Chúa, cảm tạ Ngài về thời gian này và tình trạng
này. Điều đó không vô ích, và nước mắt của tôi không vô ích”.
TIÊU ĐIỂM TRUNG TÂM CỦA SÁCH NHÃ CA: ĐẤNG CHRIST
Cũng thật ý nghĩa khi sách này không bị ảnh
hưởng bởi thời gian. Sách này luôn luôn tươi mới. Sau khi hoàn tất chương đầu
tiên, chúng ta có thể nghĩ rằng mình đã sở hữu kinh nghiệm được khải thị trong
đó rồi. Tuy nhiên, mỗi lần đọc lại, chúng ta cần phải cảm thấy được làm mới lại
và được thu hút hơn nữa. Sách này đem chúng ta đến với Đấng Christ như trung
tâm chủ đích đời đời của Đức Chúa Trời. Mọi sự vận hành của Đức Chúa Trời đều
tập trung vào Christ. Đức Chúa Trời muốn chúng ta chỉ có được Christ, chỉ kinh
nghiệm Đấng Christ, và chỉ vui hưởng Đấng Christ. Đây là một sách nói về “chỉ
một mình Đấng Christ”. Sách này bày tỏ cho chúng ta làm thế nào Đấng Christ có
thể trở nên kinh nghiệm chủ quan của chúng ta. Đó là lý do tại sao sách này quá
quý báu như vậy.
ĐỜI SỐNG CỦA CHÚNG TA CẦN PHẢI LÀ SÁCH NHÃ CA
Sách Nhã Ca là câu chuyện về đời người. Sách
này bắt đầu bằng: “Sách Nhã Ca của Solomon.” “Các bài ca” của sách này là những
cuộc đời. Mỗi người có cuộc đời của riêng mình, và mỗi cuộc đời là một bài ca.
Cuộc đời của mỗi người được cứu là một bài ca trước mặt Chúa. Thật không thể có
một mối liên hệ với Chúa mà không có chút “âm nhạc” thuộc linh nào.
Kinh nghiệm của một Cơ Đốc nhân bình thường
trước mặt Chúa là một bài nhã ca. Có vô số bài ca trong thế giới, mỗi người đều
đang theo đuổi và viết nên một trong những bài ca này, Chúa chúng ta dẫn chúng
ta đến bài ca giá trị nhất. Đó là bài ca về việc kinh nghiệm Đức Chúa Trời. Một
số người đang theo đuổi tiền bạc trên đất, vì vậy tiền tài trở nên bài ca của
cuộc đời họ. Một số người đang theo đuổi quyền lực, do đó quyền lực trở nên bài
ca của họ, Cơ Đốc nhân chúng ta cần vui hưởng bài ca vượt trên mọi bài ca khác,
bài ca của mọi bài ca.
Mỗi người đều có sự theo đuổi riêng, kế hoạch
riêng và niềm ao ước riêng. Tuy nhiên, trong sách này Chúa cho chúng ta biết
rằng chúng ta cần đánh giá đời sống của mình theo mối liên hệ của chúng ta với
Chúa. Chỉ có đời sống yêu Chúa mới là đời sống có giá trị. Chỉ có đời sống yêu
Chúa mới là bài nhã ca. chỉ có đời sống yêu Chúa mới có giá trị đời đời suốt
cõi đời đời. Chỉ có đời sống yêu Chúa mới là một đời sống đầy sự vui hưởng.
Trong khi những người khác đang theo đuổi sự vui mừng và các bài ca của cuộc
đời họ, Chúa nói với chúng ta: “Nếu không có Ta, nếu không có bài ca của Ta,
nếu không có âm nhạc của Ta, thì cuộc đời ngươi trống rỗng, vô dụng và không có
giá trị gì trước mặt Đức Chúa Trời. Một cuộc đời như vậy cuối cùng không có ý
nghĩa gì trên đất này”.
KINH NGHIỆM CỦA CHÚNG TA VỀ SÁCH NHÃ CA THÌ QUÝ BÁU VÀ GIÁ
TRỊ
Có nhiều thánh đồ yêu Chúa và dâng mọi sự cho
Ngài. Khi gặp họ, anh em biết họ có bài nhã ca của họ, và anh em, là một người
yêu Jesus, cũng nhận thức anh em có bài nhã ca của mình. Nếu không có một mối
liên hệ tốt lành với Chúa hay với hội thánh thì anh em có thể cảm thấy rằng đối
với những người khác, Chúa đáng yêu hơn. Anh em có thể cảm thấy rằng Chúa của
họ dịu ngọt hơn và bài ca của họ thú vị hơn. Tuy nhiên, nếu có một mối liên hệ
lành mạnh với Chúa, anh em sẽ nhận thức: “Chúa không chỉ thuộc về các anh em;
Ngài cũng là của tôi. Giá trị Chúa của tôi không kém hơn Chúa của các anh em.
Chúa là người yêu của anh em và Ngài cũng là người yêu của tôi. Tôi đang kinh
nghiệm bài ca của chính mình, và đó cũng là một bài nhã ca.”
Ngợi khen Chúa vì Ngài không vị nể con người.
Anh em không nên khinh thường chính mình. Anh em không nên hối tiếc vì dường
như anh em không sở hữu các ân tứ hay tài năng của những người khác. Anh em chỉ
nên quan tâm đến mối liên hệ của mình với Chúa. Nếu có tình yêu giữa anh em và
Chúa, anh em sẽ cảm thấy mình có bài ca hay nhất. Bài ca này là đặc biệt đối
với anh em. Chỉ cần mối liên hệ này tồn tại thì bất kể thích điều gì hoặc theo
đuổi điều gì, anh em cũng sẽ khám phá ra Chúa là bài Nhã Ca, vì Ngài là Đấng
quý báu nhất đối với anh em.
CHÍNH CHÚA LÀ BÀI NHÃ CA CỦA CHÚNG TA
Kinh nghiệm của người nữ Shulammite trong
chương 1 là bài Nhã Ca. Kinh nghiệm của nàng trong chương 8 vẫn là bài Nhã Ca.
Bất kể chúng ta ở đâu, bất kể chúng ta có bao nhiêu năm ở trước mặt Chúa, bất
kể chúng ta còn non trẻ hay trưởng thành bao nhiêu về mặt thuộc linh, hễ là một
Cơ Đốc nhân bình thường, chúng ta phải có Chúa như bài Nhã Ca của mình. Sống
một nếp sống như người yêu của Chúa là theo đuổi bài ca vượt trên mọi bài ca.
Thật đáng lưu ý là sách này nhấn mạnh đến
thập tự giá và công tác của thập tự giá. Tuy nhiên, khởi đầu kinh nghiệm Cơ Đốc
của chúng ta không tập trung vào thập tự giá nhưng vào một bài ca tuyệt vời.
Khi gặp một người vô tín, chúng ta cần có cảm nhận: “Chúa ôi, cảm tạ Ngài. Bài
ca bên trong tôi thú vị hơn. Bài ca bên trong tôi dịu ngọt hơn. Bài ca bên
trong tôi là một bài nhã ca.” Đây là tình trạng bình thường của một Cơ Đốc nhân.
Nếu một người không biết mình có một bài ca bên trong thì mối liên hệ của người
ấy với Chúa không lành mạnh.
Anh chị em ơi, anh chị em cần phải để cho
Christ trở nên sự thỏa mãn tuyệt đối trong suốt cuộc đời Cơ Đốc của mình. Tình
trạng của anh chị em có thể thay đổi. Các giai đoạn trong nếp sống loài người
của anh chị em có thể tiến tới. Cách anh chị em phục vụ và công tác có thể thay
đổi. Tuy nhiên, anh chị em phải nhớ rằng Chúa luôn luôn là trung tâm và thực
tại của mọi sự. Khi anh chị em đi theo Chúa và dâng mọi sự cho Ngài, Ngài không
ban cho anh chị em điều gì khác hơn chính Ngài. Cuối cùng, anh chị em sẽ không
nhận được gì từ Ngài ngoại trừ chính Ngài. Ban đầu, Ngài là mọi sự. Cuối cùng,
Ngài sẽ vẫn là mọi sự. Đời sống không có Ngài thì hoàn toàn vô nghĩa.
Trong 1:1, chúng ta có thể thấy rằng bài ca
của Solomon là bài Nhã Ca. sách này là của Solomon. Mọi giai đoạn, mọi kinh
nghiệm và mọi sự phục vụ đều có liên hệ đến Solomon. Điều này chỉ tỏ rằng mỗi
giai đoạn của chúng ta là Chúa, mỗi kinh nghiệm của chúng ta là Chúa, và mỗi sự
phục vụ của chúng ta là Chúa.
ĐÁNH MẤT CHÚA NHƯ TÌNH YÊU ĐẦU NHẤT CỦA CHÚNG TA LÀ ĐÁNH
MẤT BÀI NHÃ CA
Hễ khi nào anh em đánh mất sự dịu ngọt trong
mối liên hệ của mình với Chúa thì anh em đã sa ngã. Nếu đánh mất tình yêu đầu
nhất của mình đối với Chúa thì anh em không thể nói với người khác rằng anh em
có bài nhã ca. hễ khi nào trọng tâm của anh em là nếp sống phục vụ hoặc nhu cầu
của anh em về việc được trang bị bằng lẽ thật chứ không phải là chính Chúa thì
khi ấy anh em đã đánh mất bài nhã ca của mình. Những điều khác, thậm chí là
những điều tốt lành và cần thiết, đã chiếm chỗ của Chúa. Chỉ người nào sống
trước mặt Chúa mới có thể nói với người khác rằng mình có bài nhã ca.
Chúa muốn chúng ta có loại nếp sống nào? Ngài
ao ước chúng ta có một nếp sống với bài nhã ca. Mặc dù trong tám chương này,
nàng Shulammite kinh nghiệm sự thất bại và yếu đuối, nhưng tất cả những kinh
nghiệm đó đều xảy ra dưới sự tể trị của Ngài như một phần của bài nhã ca này.
Chúa ao ước chúng ta sẽ luôn luôn có thể nói với mọi người: “Tôi có một bài nhã
ca. Chúa của tôi là tốt nhất. Chúa của tôi đẹp đẽ nhất. Ngài là mọi sự và trong
mọi sự. Sự phục vụ của tôi là theo Chúa mà tôi yêu. Sự cầu nguyện và lao tác
của tôi là theo Chúa mà tôi yêu. Cuộc đời và hơi thở của tôi là theo Chúa mà
tôi yêu. Ngày nay mọi sự tôi có là theo Chúa mà tôi yêu.” Một người như vậy là
người sống trong thực tại của sách Nhã Ca.
Anh em có thể nói với người khác rằng anh em
đang sống trong sách Nhã Ca không? Nếu không thể thì anh em không đang ở trong
một tình trạng bình thường và lành mạnh. Có lẽ trong quá khứ, theo sách này,
anh em đã tiến bộ được vài chương trong kinh nghiệm của mình. Tuy nhiên, nếu
ngay bây giờ anh em không thể nói rằng Chúa là bài nhã ca của mình thì anh em
không còn có thể nói mình có một chỗ trong sách này.
“HÃY ĐỂ CHÀNG HÔN TÔI”
Câu 2 nói: “Hãy để chàng hôn tôi bằng những
nụ hôn của miệng chàng!” Kinh nghiệm Cơ Đốc của chúng ta bắt đầu với: “Hãy để
chàng hôn tôi.” Điều đó bắt đầu với tình yêu. Đây thật là một sự khởi đầu dịu
ngọt! Điều đó không phải từ chúng ta nhưng từ Chúa. Một người có thể được cứu
nhưng lại sống một nếp sống tôn giáo, có lẽ chỉ tham dự các buổi nhóm Chủ Nhật.
Một ngày kia, không bởi một lý do cụ thể nào, có một Đấng hiện ra đem người ấy
vượt khỏi mọi điều này. Ồ, bây giờ người này la lên: “Hãy để Ngài! Hãy để
Ngài!” vì người ấy đang chạm đến chính Đấng của vũ trụ. Bây giờ người ấy đột
nhiên cảm thấy nếp sống của mình đầy dẫy Ngài. Thậm chí người ấy không cần phải
nói: “Chúa tôi.” Người ấy cảm thấy không cần bất cứ sự giải thích nào. Khi có
Ngài, cuộc đời chúng ta khác. Chúng ta ở trong tình yêu. Chúng ta có tình yêu
của Ngài. Bây giờ chúng ta yêu Ngài, và dường như giải thích là thừa.
Một người không yêu Chúa thì rất cẩu thả và
tùy tiện. Trái lại, một người yêu Chúa thì nhạy cảm với niềm khao khát. Khi nói
về Chúa, người ấy có đầy cảm nhận: “Ngài quá quý báu. Ngài đã làm say đắm lòng
tôi. Tôi nhớ Ngài.” Anh em không cần phải bảo người ấy nên cầu nguyện bao nhiêu
lần và trong bao lâu. Người ấy luôn luôn cảm nhận: “Ô Chúa, tôi yêu Ngài”. Khi
đi học, người ấy sẽ nói: “Chúa ôi, tôi yêu Ngài.” Khi đi làm, người ấy sẽ nói:
“Chúa ôi, tôi yêu Ngài. Tôi ao ước Ngài sẽ hôn tôi bằng những nụ hôn của miệng
Ngài. Tôi trông mong gặp Ngài mặt đối mặt. Chúng ta được ràng buộc với nhau. Ô
Chúa, tôi muốn hiến dâng mọi sự cho Ngài.”
Đây phải là kinh nghiệm của anh em trọn cả
đời sống anh em. Anh em cần phải sống trong cảm nhận này trọn đời. “Hãy để
Ngài.” Anh em không cần phải giải thích Ngài là ai. Ngài là Đấng đã làm cho
lòng anh em say đắm. Anh em và Ngài có một mối liên hệ vượt trội, dịu ngọt và
không tả xiết.
“VÌ TÌNH YÊU CHÀNG NGON HƠN RƯỢU”
Người yêu nói tiếp trong câu 2: “Vì tình yêu
chàng ngon hơn rượu”. Người này mới nói “chàng” (ngôi thứ ba), bây giờ lại nói
“chàng” (ngôi thứ hai). Trong thế giới của người yêu này chỉ có “Chàng” (ngôi
thứ ba), “Chàng” (ngôi thứ hai), và “tôi” “Chàng” (ngôi thứ ba) là Chúa.
“Chàng” (ngôi thứ hai) cũng là Chúa. Điều mà người yêu dấu muốn là “Chàng”
(ngôi thứ hai) - Chúa. Điều nàng muốn là “Chàng” (ngôi thứ ba) - Chúa. Ý tưởng
này tương tự như một câu từ sách Thi Thiên: “Trên trời tôi có ai khác hơn Ngài?
Và trên đất tôi không ao ước ai ngoài Ngài” (Thi 73:25). Sách Nhã Ca bắt dầu
với “hãy để chàng” và tiếp tục với “vì... của chàng.” Ban đầu người tìm kiếm
đang cầu nguyện. Bây giờ nàng đang làm chứng: “Tôi chỉ có một thế giới. Dù
trong lời chứng hay trong lời cầu nguyện của tôi, tôi chỉ tập trung vào Chúa.
Ngoài Ngài ra tôi không có gì trong cuộc đời tôi, vì tình yêu của Ngài ngon hơn
rượu”.
“RƯỢU” ĐẠI DIỆN CHO NHỮNG ĐIỀU TỪNG LÀM THỎA MÃN CHÚNG TA
Rượu đại diện cho một điều gì đó từng làm
thỏa mãn chúng ta và làm cho chúng ta có sự vui hưởng. Tất cả chúng ta đều đã
từng có một loại rượu nào đó mà chúng ta nghĩ rằng đó là điều tốt nhất trong
cuộc đời mình. Tuy nhiên, bây giờ chúng ta cảm nhận: “Chúa ôi, tình yêu của
Ngài ngon hơn bất cứ loại rượu nào tôi đã từng có. Khi tôi có tình yêu của Ngài
thì mọi điều tôi đã nếm trải trước đây nhạt dần”. Làm thế nào để chúng ta sống
nếp sống này của sách Nhã Ca? Chúng ta phải tự hỏi: “Tôi còn có bất cứ loại
rượu nào ngon hơn tình yêu của Ngài không?” Nếu có một nếp sống theo đuổi bình
thường, chúng ta sẽ có một cảm nhận sâu xa bằng không có gì ngon hơn tình yêu
phong phú của Chúa. Bất kể một điều gì đó trong thế giới có vẻ hấp dẫn và vinh
hiển đến đâu, tình yêu của Chúa vẫn ngon hơn nhiều. Mỗi khi chạm đến Chúa,
chúng ta đều có thể làm chứng: “Chúa ôi, tình yêu của Ngài ngon hơn bất cứ loại
rượu nào khác trên đất này”.
BAN ĐẦU CHÚA HIỆN RA VỚI CHÚNG TA TRONG TÌNH YÊU CỦA NGÀI
Chúa chúng ta không thể khải thị chính Ngài
cho chúng ta một lần đủ cả, vì như thế chúng ta sẽ không thể đứng nổi trước mặt
Ngài. Ngài quá hoàn hảo. Ngài quá thánh khiết và công nghĩa. Cuối cùng, khi
nhận biết Ngài thêm nữa, chúng ta sẽ kinh nghiệm việc thẩm phán của Ngài. Nhưng
nếu phải kinh nghiệm mọi sự thẩm phán của Ngài ngay từ lúc bắt đầu theo đuổi
Ngài thì chúng ta sẽ chết, không chỉ về mặt thuộc linh mà còn về mặt thuộc thể.
Nếu Ngài khải thị mọi sự vinh hiển của Ngài cho chúng ta thì không ai có thể
sống sót. Khi Chúa hiện ra với Isaiah, ông đã nói: “Khốn thay cho tôi, vì tôi
bị kết thúc!” (Isa. 6:5). Chúa không thể khải thị chính Ngài cách đầy đủ cho
một người nào đó chỉ mới bắt đầu yêu Ngài. Vì vậy, trước hết Ngài hiện ra trong
tình yêu để nâng đỡ người tìm kiếm của Ngài. Do đó, vào lúc khởi đầu nếp sống
Cơ Đốc của chúng ta, kinh nghiệm đầu tiên của chúng ta là về tình yêu của Ngài.
Trong tình yêu của Ngài, Ngài thu hút chúng ta. Theo cách này, Ngài khích lệ
lòng chúng ta theo đuổi Ngài. Khi chúng ta cầu nguyện với Ngài chỉ một chút:
“Hãy để Ngài hôn tôi bằng những nụ hôn của miệng chàng!” Nhưng điều đó không
được tiếp nối bằng: “vì chính chàng ngon hơn rượu”. Thay vì vậy, câu này được
tiếp tục bằng: “vì tình yêu chàng ngon hơn rượu”. Ở giai đoạn này, chúng ta
không đang chạm đến chính Chúa cách sâu xa. Chúng ta chỉ đang chạm đến tình yêu
của Ngài. Khi chúng ta yếu đuối và cầu xin sự tha thứ, Chúa nói với chúng ta:
“Ta yêu ngươi. Ta tha thứ cho ngươi”. Vì chúng ta có một khả năng rất giới hạn
ở điểm này, nên Chúa chỉ có thể để chúng ta chạm đến tình yêu của Ngài. Chúng
ta vẫn không biết Ngài phong phú như thế nào. Ở giai đoạn này, chúng ta chưa
khám phá ra sự phong phú của thân vị Ngài.
Nếu muốn vui hưởng chính Chúa, chúng ta cần
trả một giá để dành thời gian ở trước mặt Chúa. Chúng ta nhìn thấy Ngài bao
nhiêu tùy thuộc vào khả năng của chúng ta. Khải tượng và kinh nghiệm mà chúng
ta có thể tiếp nhận tùy thuộc vào mức lượng sự sống của chúng ta. Chúng ta càng
tăng trưởng, Ngài sẽ càng bày tỏ cho chúng ta Ngài là ai. Ngài thì vô hạn.
Chúng ta cần phải khao khát tăng trưởng trong sự sống thêm nữa. Cuối cùng,
chúng ta sẽ thấy mình có thể kinh nghiệm chính Chúa.
“DẦU XỨC CỦA CHÀNG CÓ HƯƠNG THƠM DỄ CHỊU”
Câu 3 tiếp tục nói: “Dầu xức của chàng có
hương thơm dễ chịu”. Dầu xức chỉ về chính Chúa như Đấng đã trải qua mọi diễn
trình. Khi anh em còn non trẻ trong Chúa, Ngài rất dịu dàng với anh em. Ngài
ban cho anh em tình yêu của Ngài và anh em vui hưởng Ngài như Đức Chúa Trời đã
diễn tiến. Khi ấy Ngài trở nên dầu để xức anh em và hòa lẫn với anh em. Dường
như Ngài quên đi sự thánh khiết, vinh hiển, tôn trọng và sức mạnh của Ngài và
trở nên một Đấng khiêm nhường, bước vào trong linh anh em để anh em vui hưởng,
để hòa lẫn với anh em. Trong diễn trình này, anh em sẽ vui hưởng và kinh nghiệm
Ngài như dầu xức, và Ngài sẽ truyền chính Ngài vào trong anh em.
“DANH CHÀNG GIỐNG NHƯ DẦU XỨC ĐỔ RA”
Câu 3 tiếp tục: “Danh chàng giống như dầu xức
đổ ra”. Danh này thật ra là công tác của Chúa. Như kết quả của công tác Ngài,
Ngài có danh vượt trên hết mọi danh. Theo sách Philippians, Chúa “đã tự hạ
mình, trở nên vâng phục thậm chí cho đến chết, và là cái chết trên thập tự giá.
Vì vậy Đức Chúa Trời cũng đã tôn cao Ngài và ban cho Ngài danh vượt trên hết
mọi danh” (Phil. 2:9). Danh của Chúa đã được sản sinh như một kết quả của mọi
công tác Ngài. Do đó, danh Ngài chỉ về công tác của Ngài.
Ban đầu, khi bắt đầu yêu Chúa, chúng ta chỉ
tìm kiếm tình yêu của Ngài. Dần dần, chính Chúa được cấu thành trong chúng ta,
đem chính Ngài vào trong chúng ta như dầu xức. Ngài quá dịu dàng, không hề thẩm
phán chúng ta, mặc dù chúng ta biết sự yếu đuối và tội của mình đối nghịch với
Ngài. Chúng ta cũng biết về công tác, các thành tựu, và đặc biệt là sự cứu rỗi của
Ngài. Chúng ta biết Chúa là Đấng đã yêu chúng ta, đi đến thập tự giá vì chúng
ta, chết cho chúng ta, phục sinh vì chúng ta, và hiện đang sống trong chúng ta
để trở nên sự sống của chúng ta. Bây giờ Ngài là sự vui mừng, thỏa mãn, vui
hưởng, nguồn cung ứng và sức lực của chúng ta. Điều chúng ta hiện đang kinh
nghiệm là công tác của Chúa như một danh giống như dầu xức đổ ra. Tuy nhiên, ở
điểm này kinh nghiệm của chúng ta vẫn chưa đạt đến các chiều sâu.
“CÁC TRINH NỮ YÊU NGÀI”
Câu 3 tiếp tục: “Vì vậy các trinh nữ yêu
Ngài”. Khi anh em không có một tấm lòng vì Chúa, anh em không có các trinh nữ
để đồng hành; anh em chỉ có những người bạn. Anh em có thể chuyện trò với các
bạn của mình về mọi thứ, như là phim ảnh, thể thao, hay thậm chí các kế hoạch
cho tương lai của anh em. Tuy nhiên, khi bắt đầu yêu Chúa, anh em khám phá ra
rằng có rất nhiều người yêu Chúa giống như anh em. Đây là các trinh nữ. Họ
trinh bạch và thuần khiết. Họ không quan tâm đến ai ngoài Chúa. Những người
chưa từng chạm đến. Chúa thì chỉ có thể lao vào sự tán gẫu và tranh luận với
nhau, còn những người đã chạm đến Chúa cũng có khả năng chạm đến tình yêu của
người khác đối với Chúa.
KHI BẮT ĐẦU YÊU CHÚA, ANH EM KHÁM PHÁ RA MỘT MỐI DÂY RÀNG
BUỘC VỚI NHỮNG NGƯỜI YÊU NGÀI
Anh chị em ơi, nếu phục vụ mà không chạm đến
Chúa thì sự phục vụ của anh chị em có thể làm cho anh chị em bận rộn, nhưng anh
chị em sẽ không biết nhiều về sự đồng hành đích thực. Tuy nhiên, một khi chạm
đến Chúa, anh chị em sẽ khám phá ra rằng có rất nhiều anh chị em tốt lành trong
hội thánh, và anh chị em sẽ đánh giá cao các trinh nữ này. Trước đây, mặc dù
anh chị em có những người bạn, nhưng không có sự xây dựng, và anh chị em đơn
độc. Nếu chỉ có những người bạn thì anh chị em thường tụ tập khi có một điều gì
đó cùng sở thích, và khi mối quan tâm chung biến mất thì anh chị em đi theo các
con đường riêng của mình. Tuy nhiên, khi tìm thấy các trinh nữ, anh chị em đã
tìm thấy sự tương giao thật. Anh chị em khám phá ra xung quanh mình có rất
nhiều người đi theo Chúa và yêu Chúa. Anh chị em không nên vui hưởng rượu của
tình yêu Chúa một mình, nhưng phải cùng với các trinh nữ khác.
CÁC TRINH NỮ LÀ THỰC TẠI CỦA HỘI THÁNH
Các trinh nữ này là thực tại của hội thánh.
Không ai có thể nhìn thấy hội thánh ngoài kinh nghiệm của 1:3. Dân chúng có thể
nói về hội thánh, nhưng điều đó sẽ không thực tế nếu không có các trinh nữ. Hội
thánh là thật đối với những người được thu hút không chỉ bởi Chúa mà còn bởi
các anh chị em. Hội thánh được cấu tạo bởi những người không chỉ tương giao với
Chúa mà còn với các anh chị em. Một người như vậy không còn sống nếp sống cá
nhân nữa, vì người ấy đang theo đuổi Chúa cùng với các thánh đồ. Một người như
vậy có thể làm chứng: “Chúa ôi, các trinh nữ yêu Ngài”.
Một người yêu Chúa không bao giờ có thể bỏ
lại phía sau năm yếu tố được tìm thấy trong các câu 2 và 3. Thứ nhất, một người
như vậy luôn luôn ở dưới sự thu hút của Chúa. Thứ hai, một người như vậy luôn
luôn tìm kiếm để biết được tình yêu của Chúa. Thứ ba, người tìm kiếm của Chúa
tìm kiếm chính Chúa như Đấng đã diễn tiến, như dầu xức có hương thơm dễ chịu.
Thứ tư, người này sẽ luôn luôn đánh giá cao công tác của Chúa. Như được khải
thị trong việc danh Chúa là dầu xức đổ ra. Thứ năm, người yêu của Chúa cũng sẽ
luôn luôn yêu hội thánh và đánh giá cao các thánh đồ. Ở điểm này, hội thánh
được biểu lộ. Bất kể anh em đang ở đâu trong sự tăng trưởng trong sự sống của
mình, anh em cũng phải kinh nghiệm năm chi tiết này lặp đi lặp lại ở các mức độ
ngày càng sâu hơn.
“HÃY LÔI CUỐN TÔI; CHÚNG TÔI SẼ CHẠY THEO CHÀNG”
Câu 4 nói: “Hãy lôi cuốn tôi; chúng tôi sẽ
chạy theo chàng”. Điều này chỉ tỏ rằng khi Chúa lôi cuốn anh em, mọi người khác
cũng sẽ đi theo Ngài. Anh chị em ơi, khi ở với các trinh nữ, anh chị em phải
tôn trọng ảnh hưởng của mình đối với việc tiến lên của người khác. Anh chị em
trọng yếu đến nỗi khi anh chị em sống thì mọi người đều sống, và khi anh chị em
chết thì mọi người đều chết.
Một người thật sự yêu Chúa thì bị ràng buộc
với người khác. Người ấy biết rằng việc “hãy lôi cuốn tôi” sẽ dẫn đến kết quả
là “chúng tôi sẽ chạy theo chàng”. Kinh nghiệm của người ấy trước mặt Chúa trở
nên phước hạnh của các thánh đồ, và kinh nghiệm của các thánh đồ trở nên phước
hạnh của người ấy. Người tìm kiếm cầu nguyện: “Xin hãy lôi cuốn tôi. Nếu Ngài
muốn chúng tôi đi theo Ngài thì Ngài phải lôi cuốn tôi, vì nếu Ngài lôi cuốn
tôi, tất cả chúng tôi sẽ chạy theo Ngài”.
Anh chị em ơi, nguyên tắc cũng y như vậy cho
đến phần kết thúc của sách này. Trong tám chương này, nguyên tắc luôn luôn là
“tôi” và “chúng tôi”. Không ai có thể kinh nghiệm tám chương này một mình.
Chúng ta cần kinh nghiệm mọi điều này cùng với các trinh nữ khác. Đó là nguyên
tắc “Hãy lôi cuốn tôi; chúng tôi sẽ chạy theo chàng”.
“VUA”
Câu 4 nói: “Vua đã đem tôi vào trong các căn
phòng của chàng - chúng tôi sẽ vui mừng và hoan hỉ trong chành; chúng tôi sẽ ca
tụng tình yêu chàng hơn cả rượu. Họ yêu chàng cách chính đáng”. “Vua”, “các căn
phòng của chàng”, và “tình yêu” được đề cập ở đây. Sự cai trị trong đời sống
của một người thay đổi khi người ấy biết Christ. Nhờ tình yêu, bây giờ người ấy
có một vị Vua trong lòng mình. Vua có quyền bính trên người này bởi tình yêu
của Ngài.
QUYỀN BÍNH CỦA VUA ĐƯỢC LẬP NỀN TRÊN TÌNH YÊU
Ban đầu chúng ta xem mình là trung tâm cách
thoải mái. Chúng ta đi đâu tùy thích. Rồi một ngày kia chúng ta bắt đầu yêu
Chúa, và chúng ta đã dâng mình cho Ngài. Từ đó trở đi chúng ta bắt đầu kính sợ
Đức Chúa Trời. Không ai có thể được dạy dỗ để kính sợ Đức Chúa Trời, vì sự kính
sợ Đức Chúa Trời đến từ tình yêu của một người đối với Đức Chúa Trời. Càng yêu
Ngài, chúng ta càng sợ làm tổn thương Ngài hoặc làm điều có lỗi với Ngài. Quyền
bính đến từ tình yêu. Người chúng ta yêu là vua của chúng ta. Khi chúng ta yêu
Chúa cách tuyệt đối, Chúa là Vua của chúng ta cách tuyệt đối. Khả năng để Chúa
cai trị trong đời sống chúng ta tùy thuộc vào việc chúng ta yêu Ngài bao nhiêu.
Nếu chúng ta dâng chính mình cho Ngài mà không hề giữ lại thì Ngài sẽ là Vua
của chúng ta cách trọn vẹn.
Bất cứ điều gì anh em yêu đều là vua của anh
em. Nếu phim ảnh chiếm hữu tấm lòng của một người thì nó là vua của người ấy.
Nếu tiểu thuyết chiếm hữu tấm lòng của một người thì người ấy trao cho tiểu
thuyết quyền để cai trị trên mình. Nếu Chúa đã chiếm hữu tấm lòng của anh em
thì Ngài là Vua của anh em. Sự chuyển giao quyền bính từ mọi điều khác cho Christ
không ra từ “một cảm thức về quyền lợi và nghĩa vụ, nhưng ra từviệc nhìn thấy
giá trị vô song” (Hymns, #437). Nếu tình yêu của Chúa chạm đến anh em, anh em
sẽ nói với Ngài: “Chúa ôi, Ngài là Vua tôi”.
Theo một ý nghĩa tích cực, đi theo Chúa thì
rất dễ, anh em không cần phải nghiến răng và dâng mình. Anh em chỉ cần chạm đến
tình yêu của Ngài. Khi ấy tự phát anh em sẽ nói: “Ô Chúa, tôi phải có Ngài như
Vua tôi. Cả tấm lòng tôi thuộc về Ngài”. Khi lìa bỏ Chúa như tình yêu đầu nhất
của mình, anh em rơi vào trong lĩnh vực của “cảm thức về nghĩa vụ”. Tuy nhiên,
khi tình yêu của Chúa dư dật trong anh em thì tình yêu dư dật của Ngài sẽ khiến
cho anh em tăng trưởng trong sự sống theo cách tự nhiên nhất, và anh em sẽ sống
một nếp sống nhận lấy Ngài làm Vua của mình trong mọi sự.
“... ĐÃ ĐEM TÔI VÀO TRONG CÁC CĂN PHÒNG CỦA CHÀNG”
Kế đến, người yêu của Chúa nói: “Vua đã đem
tôi vào trong các căn phòng của chàng” (c. 4). Vua đã đem nàng vào trong một
nơi mà nàng có thể tương giao với chàng và có một mối liên hệ vượt quá ngôn từ.
VUI HƯỞNG SỰ TƯƠNG GIAO BÍ MẬT BÊN TRONG CÁC CĂN PHÒNG CỦA
VUA
Khi có loại tương giao này với Chúa, anh em
không thể mô tả điều đó với ai khác ngoại trừ Ngài. Đây là kinh nghiệm về
“những căn phòng”. Càng có kinh nghiệm này, anh em càng có thể đi con đường của
Chúa. Mỗi người yêu Chúa đều có kinh nghiệm của riêng mình về các căn phòng của
Vua. Kinh nghiệm của anh em về phương diện này thì không dành cho bất cứ người
nào khác. Trong chỗ này, Chúa khải thị những điều chỉ dành cho anh em và Ngài. Nếu
cứ ở trong kinh nghiệm này, trong căn phòng bên trong của linh anh em, thì anh
em sẽ tăng trưởng trong mối liên hệ của anh em với Chúa.
Chúng ta sẽ không tăng trưởng nếu chúng ta
luôn luôn bận rộn trong sân ngoài. Tất cả chúng ta phải ở trong các căn phòng
và có mối liên hệ đặc biệt này với Chúa. Chỉ những người như vậy mới có thể
thật sự đi theo Chúa. Vì vậy, chúng ta không nên tập trung quá nhiều vào các
công tác của mình. Thay vì vậy, chúng ta nên dành thêm thời gian ở trong các
căn phòng của Vua.
Kinh nghiệm về các căn phòng này có tính tăng
tiến. Càng có kinh nghiệm này, anh em càng được chúc phước. Các căn phòng là
nơi anh em chạm đến Chúa và Chúa chạm đến anh em, là nơi anh em vui hưởng Chúa
và Chúa vui hưởng anh em, và là nơi anh em ở với Chúa và Chúa ở với anh em. sự
thân mật này vượt quá ngôn từ. Điều đó là vô hạn lượng.
Chúng ta phải luôn luôn có một nếp sống yêu
thương bí mật với Chúa. Chúng ta cần phải có một điều gì đó giữa Chúa và chúng
ta mà chỉ thuộc riêng chúng ta; điều đó không dành cho bất cứ người nào khác.
Chúng ta cần phải có những kinh nghiệm và mối tương giao với Chúa mà không thể
mở ra với người khác, vì điều đó là đặc biệt giữa Chúa và chúng ta, không phải
để tiết lộ cho người khác. Tình yêu giữa Chúa và chúng ta không phải để chúng
ta phô trương hay khoe khoang.
Không có nhiều người gìn giữ những bí mật với
Chúa như vậy. Điều này có thể có ba nguyên nhân. Thứ nhất, có thể họ không có
một mối liên hệ gần gũi với Chúa. Thứ hai, có thể họ thân mật với Chúa nhưng
không có bí mật nào với Ngài. Thứ ba, có thể họ có một bí mật nhưng lại tiết lộ
thay vì giữ kín điều đó.
Là những Cơ Đốc nhân bình thường, chúng ta
cần phải có một bí mật với Chúa. Tình yêu giữa chúng ta và Chúa vượt quá sự
theo đuổi hoặc sự biểu lộ bên ngoài. Bí mật này chỉ dành cho Chúa và chúng ta.
Tình yêu mà chúng ta có và những lời chúng ta nói với Ngài không phải để cho
người khác biết. Tuy nhiên, chúng ta thường có hứng thú với các công tác hơn là
quan tâm đến Chúa. Nguyện Chúa cứu chúng ta và đem chúng ta vào trong các căn
phòng của Ngài hơn nữa.
“CHÚNG TÔI SẼ VUI MỪNG VÀ HOAN HỈ TRONG CHÀNG, CHÚNG TÔI SẼ
CA TỤNG TÌNH YÊU CHÀNG HƠN CẢ RƯỢU”
Khi vua lôi cuốn “tôi” vào trong các căn
phòng của chàng, kết quả là “chúng tôi” “sẽ vui mừng và hoan hỉ trong chàng”;
“chúng tôi” sẽ ca tụng tình yêu chàng hơn cả rượu” (c. 4). Vì anh em đã có kinh
nghiệm nên những người khác vui mừng và hoan hỉ trong Chúa. Điều này chỉ tỏ
rằng kinh nghiệm cá nhân, kín giấu của anh em trong các căn phòng của Vua ảnh
hưởng đến người khác. Anh em không ở một mình nhưng được gắn kết với người
khác. Như kết quả từ kinh nghiệm của anh em về các căn phòng, anh em có một sự
biểu hiện và biểu lộ khiến cho các trinh nữ khác vui mừng và hoan hỉ trong
Chúa.
Một người có kinh nghiệm về các căn phòng của
Chúa không cần phải hô la hoặc nói quá nhiều; người ấy sẽ làm cho người khác có
cảm nhận rằng mình giống như một tân lang trong thời kỳ trăng mật. Người ấy sẽ
vui mừng, sôi nổi và đầy sự sống. Loại người này có thể đem người khác đến với
Chúa, và thậm chí có thể khiến cho người
khác ca tụng tình yêu của Chúa. Ai có thể giúp đỡ người khác yêu Chúa? Những
người ở trong kinh nghiệm về tình yêu của Chúa. Nếu anh em được thẩm thấu trong
tình yêu của Ngài và đang vui hưởng một mối liên hệ dịu ngọt với Ngài trong
linh mình thì thật dễ để anh em giúp người khác yêu Chúa. Những người gặp gỡ
anh em sẽ nhận thức rằng tình yêu của Chúa ngon hơn rượu. Sự vui hưởng tươi mới
của anh em trong tình yêu khiến cho người khác lại khám phá ra tình yêu của
Chúa. Chính việc anh em ở trong sự sống chứ không phải việc anh em nói nhiều
đem sự giúp đỡ thật đến cho người khác. Một người ở trong sự sống thật sự có
thể ảnh hưởng đến dân chúng. Nhờ anh em, những người khác sẽ nói với Chúa:
“Chúng tôi sẽ vui mừng và hoan hỉ trong Ngài; chúng tôi sẽ ca tụng tình yêu của
Ngài hơn cã rượu”.
“HỌ YÊU CHÀNG CÁCH CHÍNH ĐÁNG”
Cuối cùng, câu 4 nói: “Họ yêu chàng cách
chính đáng”. Bằng chứng của một trinh nữ là người ấy yêu Chúa cách chính đáng,
nghĩa là tình yêu của người ấy không có bất cứ niềm ao ước, sự trông mong hay điều kiện nào khác. Do đó, một trinh nữ
chân thật đi theo Chúa vô điều kiện, phục vụ vô điều kiện, và sống trong sự
tương giao với Chúa cách vô điều kiện. Đối với một người như vậy, sự vui mừng
không thể thay thế chính Chúa - thậm chí sự hiện diện của Chúa cũng không thể
thay thế chính Chúa. Một người như vậy
rất vâng phục để yêu Chúa đến nỗi người ấy không đòi hỏi bất cứ điều gì. Ngoài
Chúa ra, người ấy không ao ước bất cứ điều gì và không yêu bất cứ điều gì.
Nếu các thánh đồ trong một hội thánh chỉ quan
tâm đến Chúa và sự vui hưởng Chúa thì điều đó bày tỏ rằng họ yêu Chúa cách
chính đáng. Một số người không yêu Chúa cách chính đáng. Trong tình yêu của họ
có nhiều điều kiện. Khi một hội thánh thiếu các trinh nữ thì sẽ có nhiều điều
kiện trước khi các thánh đồ thuận phục Ngài hoặc dâng mình. Chúng ta cần có
nhiều người yêu Chúa cách chính đáng. Càng có nhiều người yêu Chúa theo cách
này thì trong hội thánh sẽ càng có sự sống và sự tươi mới.
Sự xây dựng hội thánh không tùy thuộc vào các
công nhân nhưng tùy thuộc vào những người yêu Chúa. Khi những người yêu này đến
với nhau thì hội thánh có thể được xây dựng. “Sự tranh đấu” không phải là cách
để xây dựng. Thí dụ, nếu anh em cảm thấy mình phải chiến đấu để trở nên công
chúa thì kết cuộc có thể là anh em sẽ giết chết rất nhiều trinh nữ mà anh em
cảm thấy đang cạnh tranh với mình.
Đức Chúa Trời ao ước có được một nhóm người
như các trinh nữ yêu Ngài cách chính đáng. Các trinh nữ như vậy không có bất cứ
kế hoạch nào cho chính họ. Nếu có nhiều trinh nữ yêu Chúa cách chính đáng, Ngài
sẽ có một hội thánh yêu Ngài cách chính đáng, khi ấy sẽ rất dễ để hội thánh này
được xây dựng. Vấn đề là có bao nhiêu người trong chúng ta yêu Ngài cách chính
đáng? Có bao nhiêu người yêu Ngài mà không có bất cứ sự đòi hỏi, cầm giữ hay
điều kiện nào? Bao nhiêu người trong chúng ta có một tình yêu thuần khiết như
vậy đối với Ngài? Chúng ta có quá nhiều công nhân và quá ít người yêu trong hội
thánh. Chúng ta thích so sánh mình với người khác: “Ai trong số chúng tôi được
biểu lộ nhiều hơn? Ai là người dẫn dắt?” Khi chúng ta chỉ là các công nhân thì
đó là một tình trạng sa ngã.
Chúng ta quá quen với công tác đến nỗi chúng
ta huấn luyện dân chúng công tác thay vì yêu Chúa. Dường như chúng ta có thể
khoan dung cho việc dân chúng xa cách sự hiện diện của Chúa, nhưng chúng ta
không thể chịu nổi việc công tác của chúng ta sụp đổ. Chúng ta chú trọng vào
công tác nhiều hơn là mối liên hệ yêu thương của các thánh đồ với Chúa. Sách
Nhã Ca khải thị cho chúng ta rằng bất cứ điều gì ngoài việc yêu Chúa đều không
cần thiết. Sự phục vụ đích thực ra từ tình yêu của chúng ta đối với Chúa.
Nguyện Chúa dấy lên trong hội thánh nhiều người yêu hơn nữa, là những người chỉ
quan tâm đến Ngài!
NHU CẦU NGÀY NAY: CÁC TRINH NỮ YÊU CHÚA CÁCH CHÍNH ĐÁNG
Anh chị em ơi, tôi có một gánh nặng lớn.
Nguyện Đức Chúa Trời thương xót chúng ta để mở mắt chúng ta! Nguyện chúng ta
nhìn thấy hội thánh cần các trinh nữ yêu Chúa cách chính đáng biết bao! Các
thánh đồ như vậy không có kế hoạch cho tương lai của họ và không quan tâm đến
bất cứ địa vị nào trong hội thánh. Họ không muốn bất cứ điều gì cho chính mình;
họ chỉ tập trung vào Chúa. Nếu Ngài nói: “Hãy dừng lại” thì họ dừng lại. Nếu
Ngài nói: “Hãy đi” thì họ đi. Nếu Ngài nói: “Hãy trả giá” thì họ trả giá. Nếu
Ngài nói: “Hãy lìa bỏ tất cả” thì họ lìa bỏ tất cả. Vì họ yêu Chúa cách chính
đáng nên mọi sự suy xét và mong đợi khác đều bị đặt qua một bên.
Nguyện Chúa xức dầu các lời này để chúng ta
có thể yêu Ngài cách chính đáng! Nguyện Chúa có được một nhóm người yêu Ngài cách
chính đáng trong các hội thánh ngày nay! Chỉ khi ấy các hội thánh mới có thể
được xây dựng.
Sưu Tầm
