| Thần thoại Babylon |
Đức Chúa Trời đã cho chúng ta
văn kiện của Ngài về sự sáng tạo, sự sa ngã, và lịch sử đầu tiên vì một mục
đích. Nhưng
nó có phải là -một huyền thoại khéo nói cách khác biệt, một câu chuyện kín đáo
với một sự bóp méo thần học, hoặc lịch sử đúng làm hủy diệt tất cả các sự hoán
chuyển không? Sự
tương phản giữa các huyền thoại vùng Cận Đông cổ đại và Kinh Thánh làm cho
chúng ta không có sự nghi ngờ.
Nhiều học giả cơ đốc đã cho rằng
Sáng thế ký 1-3 không bao giờ có ngụ ý truyền đạt sự thật lịch sử. Thay
vào đó, họ nói rằng nó giống như một trong những dụ ngôn Tân Ước của Đấng Christ. Đức
Chúa Trời chỉ đơn thuần chia sẻ một câu chuyện hư cấu để truyền đạt chân lý
thuộc linh. Kinh
Thánh có cho chúng ta bất kỳ hướng dẫn rõ ràng nào để biết chắc chắn liệu Sáng
thế ký 1-3 là một câu chuyện ngụ ngôn không?
Sau tất cả, là cơ đốc nhân,
chúng ta tin rằng chỉ có một cách đặc biệt để hiểu Kinh Thánh. Kinh
Thánh là Lời của Đức Chúa Trời, sự truyền thông liên lạc trọn vẹn và cá nhân
của Ngài cho dân của Ngài trong tất cả thời gian ( 2 Timothy 3:16 ). Theo
đó, chúng ta có thể không vô tình đọc Thánh Kinh theo cách mà bạn muốn. Hiểu
đúng Lời của Ngài là làm vui lòng Ngài ( 2 Timothy 2:15 ), nhưng bóp méo Kinh Thánh xúc phạm đến
Ngài và có thể dẫn đến sự diệt vong ( 2 Peter 3:16 ). Đức Chúa Trời đã đặt một qui định trên
việc nắm bắt những gì Ngài thực sự nói.
Điều này đặt ra câu hỏi: Làm thế
nào chúng ta có thể chắc chắn những gì Kinh Thánh khẳng định về một chủ đề nhất
định, hoặc những gì chúng ta gọi là "sự thật tuyên bố"? Chúng
ta cần một cách để xác định, một cách chính xác những gì Kinh Thánh thực sự
tuyên bố. Ví
dụ, trong dụ ngôn người con hoang đàng, Chúa Giêsu có ngụ ý là một cậu bé thực
tế đã hành động theo cách này trong thời gian và không gian không? Nó
không có vẻ như vậy. Thay
vào đó, Luca 15:1-3 tuyên
bố rằng Chúa Giêsu, trong thời gian và không gian, nói dụ ngôn, và sự thật của
dụ ngôn là Đức Chúa Trời yêu thương những người tội lỗi. Chúng
ta phải chính xác với tuyên bố sự thật. Sau tất cả, chúng ta không muốn đặt lời
vào miệng của Đức Chúa Trời hoặc lấy đi những gì Ngài muốn nói (xem Đệ Nhị Luật 4:2 ).
Tuyên bố lẽ thật tác động Sáng
thế ký 1-3 như thế nào? Có người lý luận rằng các chương này
không khẳng định sự kiện lịch sử mà là tương tự như dụ ngôn người con hoang
đàng. Chúng
chỉ đại diện cho những chân lý thần học nhất định mà không miêu tả một sự kiện
thực tế. Nếu
đây là trường hợp, thì sau đó những người tin rằng Sáng thế ký miêu tả lịch sử
là sai lầm, và chúng ta cần phải thay đổi vị trí của chúng ta. Chúng
ta chắc chắn không muốn nói nhiều hơn những gì Chúa chúng ta có ý định nói.
Chỉ có ba tùy chọn
Làm thế nào chúng ta đánh giá lẽ
thật tuyên bố tìm thấy trong sách Sáng Thế ký 1-3? Điều
này liên quan đến vấn đề làm thế nào sự thật được truyền đạt đến khán giả. Tôi
đề nghị một phương pháp tiếp cận gấp ba lần tương tự trong bài tam luận nổi
tiếng nhan đề là "Kẻ nói dối, mất trí, hoặc Chúa" của CS Lewis. Sáng
thế ký chỉ là một trong ba khả năng loại trừ lẫn nhau nầy: thần
thoại,
thông tin sai lệch, hoặc vụ nỗ huyền thoại.
Một lựa chọn là Sáng thế ký thì
tương tự như huyền thoại cổ đại ở vùng Cận Đông, và do đó, nó chỉ đơn thuần
trình bày thần học và cũng không yêu
cầu có tính lịch sử. Hoặc
đó là sự thông tin sai lệch khéo léo, mà thực sự nói về các thời đại cổ xưa và
quá trình tiến hóa theo những cách che kín (ví dụ như một ngày là một thời đại hay
lý thuyết về khoảng cách). Hoặc nó phục vụ vai trò của vụ nỗ huyền
thoại, đối phó với những suy nghĩ sai lạc trong thế giới cổ đại (và hiện đại)
bằng cách trình bày cả lịch sử và chân lý thần học.
Điều quan trọng cần lưu ý là cả
hai quan điểm vụ nỗ
huyền thoại và thông tin sai lệch đều cho rằng Sáng thế ký 1-3 là
lịch sử. Quan
điểm thần thoại thì không.
Thông tin sai lệch
Bây Giờ hãy kiểm tra các quan điểm
khác nhau trong ánh sáng mặc khải rõ ràng từ Kinh Thánh. Sáng thế ký 1-3 có thể
là thông tin sai lệch không? Có hai lập luận làm suy yếu đề nghị
này. Đầu
tiên, ngữ pháp của các cụm từ trong Sáng thế ký
1:1-2 chỉ đơn giản là không thể được sử dụng
để duy trì lý thuyết khoảng cách. Thứ hai, các từ
ngữ tiếng Hê bơ rơ, trong Sáng thế ký 1:5 đọc một
ngày (one day) và
không phải ngày
đầu tiên (first day). Điều này
lập luận rằng Moses tin một ngày được đánh dấu bằng một chu kỳ của buổi sáng và
buổi tối, trực tiếp mâu thuẫn với quan điểm ngày là một thời đại.
Hai lập luận nầy cho thấy rằng
những tuyên bố nầy thực sự khá rõ ràng và không có ý định thông tin sai lệch. Sự sử
dụng rộng rãi của một hình thức động từ tiếng Hê bơ rơ, đặc biệt tìm thấy
thường xuyên trong câu chuyện lịch sử, được gọi là wayyiqtol,
làm chứng rằng Sáng thế ký 1-3 truyền thông một sự miêu tả trực tiếp của các sự
kiện theo nghĩa đen chứ không phải là một cái gì đó khó hiểu và có nghĩa bóng.
Trong thực tế, ngôn ngữ là rất
rõ ràng nên hầu hết các học giả đã từ bỏ bất kỳ ý niệm nào về thông tin sai
lệch và chuyển sang phương pháp tiếp cận khác để đối phó với Sáng thế ký 1-3. Bây
giờ họ hỏi hoặc Sáng thế ký ít nhất có một số yếu tố thần thoại, nếu nói nó
không hoàn toàn huyền thoại. Không muốn chấp nhận những tuyên bố
theo nghĩa đen của Sáng thế ký, hầu hết các sự uyên bác được công bố bấy giờ
lại ủng hộ quan điểm của huyền thoại hay là một bài đọc phi lịch sử của câu
chuyện Sáng Thế Ký (hoặc ít nhất là một vài phần của nó.
| Thần thoại ngoại giáo |
Huyền thoại
Ý tưởng này về huyền thoại có
gia trị không? Một
số người đã chỉ ra các sự tương đồng giữa Sáng thế ký 1-3 và các huyền thoại
vùng Cận Đông, chẳng hạn như đề cập đến một con rắn và những cây cối ban cho sự
bất tử.
Dựa trên những chồng chéo nầy,
các học giả cho rằng Đức Chúa Trời cung cấp văn kiện trong Sáng Thế Ký đến khán
giả tiếng Hê bơ rơ cổ đại của Ngài, được cho là bị thần thoại ngoại giáo ngập
tràn. Ngài đã nói với họ theo những cách mà họ có thể hiểu và vì vậy sử dụng
huyền thoại như một bục giảng để thể hiện sự vĩ đại của Ngài. Điều
này có nghĩa nội dung của Sáng thế ký 1-3 đề cập, ít nhất là một phần, về thế
giới thần thoại mà Đức Chúa Trời dùng để chứng minh ưu thế của Ngài trên khắp
trái đất.
Trong khi một số có thể tìm thấy
những lập luận thuyết phục, có một số lý do thuyết phục để từ chối chúng. Đối
với một số người, trong khi Đức Chúa Trời có thể chứa thông điệp của Ngài bằng
cách sử dụng ngôn ngữ và thuật ngữ của thính giả của Ngài, Ngài sẽ thực sự chứa
thông điệp của Ngài với những ý tưởng sai lầm của họ và sử dụng chúng để thể
hiện sự vĩ đại của Ngài không? Xem xét rằng Đức Chúa Trời thường xuyên
lên án sự sùng bái thần tượng và tôn giáo giả mạo trong Cựu Ước (xem Xuất 20:1-5 và Phục 4:16-24 ), nó có vẻ khá phù hợp cho Chúa từ
chối những lời dối trá của ngoại giáo nhưng tiếp lấy chúng cùng một lúc.
Hơn nữa, Sáng thế ký và huyền
thoại Cổ Cận Đông có sự khác biệt lớn. Thực tế là Sáng thế ký không sử dụng
ngôn ngữ thi thơ huyền thoại, là điều đặc biệt khá đáng kể. Các huyền
thoại được viết bằng một phong cách thi thơ mà thường tận dụng những đường
thẳng song song liên tục (văn biền ngẫu) trong suốt toàn bộ câu chuyện. Mặc
dù Sáng thế ký 1 có một số điệp khúc lặp đi lặp lại, thì không có gì giống như
các kiểu song song đồng nghĩa tìm thấy trong thần thoại cổ đại Cận Đông hoặc
thậm chí trong Thánh Vịnh 104,
một bài thơ trong Kinh Thánh kỷ niệm cuộc sáng tạo. Người
Hê-bơ-rơ muốn không có sự nhầm lẫn về mối quan hệ giữa huyền thoại và sự thật,
ngay cả trong thi thơ của họ. (Và ngay cả thơ của họ, đôi khi có thể
dạy dỗ sự thật lịch sử theo nghĩa đen, như trong Thánh Vịnh 78 và Thánh Vịnh 136 .)
Thay vì là một huyền thoại, Sáng
thế ký 1-3 được đọc như lịch sử. Các học giả thừa nhận rằng các cuộc đàm
phán trong Sáng thế ký về một chủ đề không giống như phần nhiều huyền thoại cổ
đại Cận Đông. Những huyền thoại thường liên quan đến cách các mùa tiết vận hành
chứ không phải là cách các tầng trời và trái đất đã được tạo nên, như Sáng thế
ký thảo luận.
Sự nổ tung huyền thoại
Đặt tất cả những yếu tố này lại
với nhau, chúng ta có thể hiểu rằng khi Môi-se đã nói về một chủ đề hoàn toàn
khác biệt trong một cách hoàn toàn khác biệt, ông muốn Israel biết rằng ông đã
không ôm lấy những câu chuyện thần thoại mà có thể họ đã nghe ở Ai Cập. Thay
vào đó, ông thách thức những ý thức hệ sai lạc xung quanh mình.
Môi-se đã không ôm lấy những câu chuyện thần thoại trong thời đó. Thay
vào đó, ông thách thức những ý thức hệ sai lạc xung quanh mình.
Môi-se là một người
làm vỡ tung huyền thoại. Ông đề cập đến các yếu tố thần thoại
nhất định để lật tẩy chúng. Ông đã làm điều này, không bằng cách
trình bày một phản- huyền thoại nhưng bằng cách trình bày những gì thực sự xảy
ra. Điều
này giải thích lý do tại sao Sáng thế ký được đọc như lịch sử chứ không phải là
bài thơ. Điều
này giải thích lý do tại sao Sáng thế ký bao gồm những lời nói bóng gió đến các
yếu tố thần thoại sai lạc trong một cách hoàn toàn khác biệt với những huyền
thoại của vùng Cận Đông cổ đại. Huyền thoại nổ tung có nghĩa là Đức
Chúa Trời đã kết thần học về tính ưu việt của Ngài với thực tế lịch sử của
những gì Ngài đã làm trong thời gian và địa điểm, bắt đầu với các biến cố thực
tế được mô tả trong sách Sáng Thế 1-3
Tôi không phải là người đầu tiên
nói những điều như vậy. Trong thực tế, nhiều học giả tự do đi
đến kết luận tương tự. Họ đồng ý rằng ảnh hưởng của những huyền thoại khác
nhau trên văn bản Sáng thế ký là không dứt khoát. Họ
cũng thấy thế nào Sáng thế ký phản đối ý thức hệ đa thần của các quốc gia khác.
Quan trọng hơn, cách giải thích
này được Giêsu Christ ủng hộ ( Matthew 19:05 ), Luca ( Lu 3:23-38 ), và
Paul ( Cv 17:24-26 ; Rô-ma 5:12 ; 1 Cor 11:8-12 ; 15:22 , 15:45 ; 2 Cor 11:03 ; 1 Timôthê 2:13-14 ). Tất
cả họ đều xem những sự kiện như lịch sử, và họ xem Adam như một nhân vật lịch
sử. Họ
đã biết sự khác biệt giữa sự thật và huyền thoại (xem 1 Tim 1:4 và 4:7; 2 Peter 1:16 ). Sự
trong sáng của Cựu Ước được chính Tân Ước khẳng định.
Tất cả điều này xác nhận rằng
Sáng thế ký 1-3 làm cho tuyên bố sự thật về lịch sử trở nên thiết thực. Văn
kiện Sáng Thế Ký kết nối cùng với thực tế về quyền tối thượng của Đức Chúa Trời
là Đấng Tạo Hóa với thực tế của thế giới thọ tạo của Ngài, nơi chúng ta đang
sống. Đây
không phải là câu chuyện cổ tích. Thay vào đó, thực tế được ghi lại trong Sáng
thế ký không chỉ làm nổ tung huyền thoại cổ xưa nhưng các huyền thoại hiện đại
nữa. Chúng
ta sẽ đối xử với Sáng thế ký 1-3 như một câu chuyện khéo léo được nghĩ ra hoặc
hết lòng chấp nhận nó như là chân lý vô ngộ của Đức Chúa Trời?
Abner Chou
