ZWINGLI
Nhà Cải Chánh Thụy Sĩ
Tên họ Zwingli theo khai sanh là Huldrych Zwingli. Zwingli sanh tại Wildhaus, Thụy sĩ, vào ngày 1-1-1484, qua ðời ngày 11-11-1531 trong trận ðánh vì thành phố Zurich. Ông nổi tiếng là nhà lãnh ðạo cải chánh Tin lành Thụy sĩ. Ulrich Zwingli kiên quyết tin rằng Kinh thánh, chớ không phải giáo hội, là nguồn gốc lẽ thật cõ ðốc. Ðiều ðó làm cho ông trở nên nguồn lực chủ yếu trong cuộc cải chánh của Tin lành mà ðã quét qua Âu châu trong thế kỷ 16. Bố ông là viên quản lý của ðịa chủ làng quê. Zwingli ðã theo học hành tại Basel, Bern và Vienna trýớc khi ông trở thành thầy tế lễ công giáo La mã. Vào nãm 1519, ông ðýợc bổ nhiệm ðến giáo hội Great Minster tại Zurich, nõi mà các niềm xác tín Tin Lành ðang càng lúc càng trở nên sáng tỏ. Vào nãm 1522, ông công bố rằng Kinh thánh, không phải hệ thống giáo phẩm và truyền thống công giáo, là nguồn gốc duy nhất của thẩm quyền cõ ðốc. Ông ðã thuyết phục ðýợc các nhà lãnh ðạo dân sự và các giáo hội ở thành phố Zurich rằng những ðiều không ðýợc kê ra trong Kinh thánh không có chỗ trong nếp sống hội thánh. Vào nãm 1524, các hình ảnh, pho týợng, và các ðồ thờ ðã ðýợc dẹp bỏ khỏi các hội thánh của thành phố-- việc cải chánh còn tận cãn bản hõn những sự cải chánh ðồng thời với ông ở Ðức quốc, do Martin Luther chủ xýớng. Sự dị biệt lớn nhất giữa hai nhà cải chánh nầy là về bản chất tiệc thánh của Chúa. Trong cuộc tranh luận vào nãm 1529, tại Marburg Clloquy, Luther lý luận rằng Christ thực sự hiện diện trong bánh và rýợu nho, còn Zwingli nắm giữ tý týởng, ðó là bữa ãn biểu hiệu. Những sự dị biệt nhý vậy ðã tạo ra sự rạn nứt lâu dài, không thể khoan dung giữa những gì ðýợc biết là trýờng phái Luther và các nhánh cải chánh của ðạo Tin Lành. Trong khi ấy, thậm chí còn có các nhà cải chánh tận cãn bản hõn nữa, ðýợc gọi là phái Anabaptist (phái làm báp-têm lại) tự khẳng ðịnh cho chính mình tại Zurich. Zwingli bị výớng mắc vào các sự việc ðàn áp và hành quyết của họ ðối các nhà lãnh ðạo công giáo, bao gồm việc nhận chìm ông Felix Manx xuống nýớc cho ðến chết vào nãm 1527. Sự cãng thẳng giữa Zurich và các tiểu bang công giáo Thụy sĩ ðã ðýa ðến chiến tranh. Zwingli bị thýõng nặng trong một trận ðánh. Ông khýớc từ linh mục giải tội cho mình và ðã bị giết bằng gýõm. Vào nãm 1519, Zwingli suýt chết trong cõn dịch bệnh dịch hạch...Ông ðã bí mật cýới quả phụ Anna Reinhard vào nãm 1522, sau ðó ông công bố sự kết hôn của mình vào nãm 1524. Bốn con của ông là: Regula (1524), Wilhelm (1526), Huldreich (1528) và Anna (1530)...kết hợp với ba con riêng trýớc kia của bà thành một gia ðình. Tác phẩm thần ðạo chủ yếu của Zwingli là The Commentary on true and false religion (chú giải về niềm tín ngýỡng chân thật và giả mạo). Sau khi chết, thi hài ông ðýợc cắt ra làm bốn phần, thiêu ðốt và sau ðó trộn với phân hữu cõ ðể gìn giữ tro của thân thể ông không ðýợc ngýời ta dùng làm các ðồ vật ðể thờ phýợng theo truyền thống công giáo./. |
