1.Naar – người trai trẻ.
Danh từ Hê-bơ-rơ naar, “người trai trẻ” được dịch cách sai trật khá nhiều trong kinh thánh cựu ước của bản Phan Khôi, hay các bản Anh văn. Từ ngữ naar đôi lúc nên dịch là “người trai trẻ” hoặc “cậu bé”, chớ không nên dịch là “con trẻ”. Các câu kinh thánh dùng tiếng naar là:
I Sa 1: 22 “Khi naar dứt sữa tôi sẽ dẫn nó…”
I Vua 3: 7 “nhưng tôi chỉ là một naar…”
Giê 1: 6 “ôi hỡi Chúa Giê-hô-va… tôi là naar”
Sáng 43: 8 :Giu-đa lại thưa… hãy cho naar (Bên-gia-min) theo con…”
II Sa 18: 12 “chớ đụng đến naar Ap-sa-lôm”
II Sử 13: 7 “còn Rô-bô-am thì naar, nhát gan”
I Sử 12: 28 “lại có Xa-đốc, là naar mạnh dạn”
I Sử 29: 1…Salomon, con ta...hãy còn naar (trẻ tuổi)”.
Theo Sáng 46: 21, naar Bên-gia-min đã có 10 con khi gặp lại Giô-sép, thế mà do các quyển truyện tranh nên đa số các tín đồ in trí rằng Bê-gia-min còn là trẻ con. Theo I Sử 29: 1, và I Vua 3: 7, Sa-lô-môn có vẻ như còn bé nhỏ lắm. Nhưng so sánh I Vua 11: 42-43 với 14: 21, chàng trai trẻ Sa-lô-môn đã có con từ trước khi lên ngôi một năm. Từ ngữ naar được dùng 233 lần trong cựu ước dịch lẫn lộn với từ con trẻ và từ thanh tráng là bachur. Bachur là thanh niên chưa lập gia đình. Bachur được dùng ở Phục 32: 25, Ru-tơ 3: 10, Ê-sai 40: 30…
2.Allos: khác – cái khác nhưng đồng loại.
Heteros: loại khác, khác bản chất.
Tiếng Anh và tiếng Việt không thể dịch thật tinh nghĩa hai từ liệu Hi-lạp trên đây.
a)Allos:
Math 2: 12 “họ (các bác sĩ) đi đường khác mà về…”
Giăng 14: 16 “Ngài sẽ ban… Đấng Yên ủi khác” (Đức Thánh Linh đồng bản chất Christ Jesus).
I Cô 3: 10 “Tôi đã lập nền … có kẻ khác xây cất lên trên” (hai công nhân khác dạng nhưng đồng bản chất).
b)Heteros
Math 8: 21 “môn đồ khác nói… cho tôi chôn cha tôi trước đã” (môn đồ này còn bản chất khác).
Math 11: 3 “Thầy là Đấng … hay phải đợi Đấng khác”
Lu 14: 19 “kẻ khác rằng: tôi có mua 5 cặp bò… cho tôi kiếu”
Sứ 1: 20 “nguyện kẻ khác lấy chức quản đốc nó”
Sứ 7: 18 “vua khác dấy lên”
La 7: 23 “ tôi thấy trong các chi thể tôi có một luật khác”
Hê 7: 15 “một thầy tế lễ khác dấy lên”.
II Cô 11: 4 là câu kinh thánh khó hiểu. Câu này dùng cả hai từ allos và heteros. “vì nếu có người đến rao giảng cho anh em một Jesus khác (allos) mà chúng tôi chẳng rao giảng, hoặc anh em nhận lãnh một linh khác (heteros) với Linh anh em đã nhận, hoặc nhận một phúc âm khác (heteros) mà anh em chẳng nhận, thì anh em chắc dung chịu”.
Phao-lô giảng Jesus là mầu nhiệm, là hiện thân của Đức Chúa Trời – Jesus là sự sống và mọi sự cho cơ đốc nhân – theo đúng cuộc gia tể Tân ước. Còn ai giảng Jesus đồng bản chất, nhưng dưới dạng khác dạng như trên – thí dụ giảng Jesus qua việc tôn sùng Ma-ri, giảng Jesus qua việc nhấn mạnh thái quá về ân tứ, quyền năng hay giáo lý cực đoan nào đó – khiến cho thính giả có thể nhận lãnh được Linh và phúc âm có bản chất khác đấy, chúng ta không nên dung chịu./.
Minh Khải
Minh Khải