Toàn bộ lịch sử quốc gia Y-sơ-ra-ên trong Cựu ước từ vua Sau-lơ, vua đầu tiên cho đến Sê-đê kia, vua cuối cùng, chỉ có 41 vị vua tất cả. Theo ánh sáng Kinh thánh, nhà Y-sơ-ra-ên tiêu biểu Hội thánh Tân ước, và các nhà vua của họ tượng trưng các người chăn bầy, các mục tử trong hội thánh Chúa hôm nay.
Mấy ngày qua khi đọc sách Các Vua thứ nhất, tôi được ấn
tượng về hai vị vua sống trong bước ngoặt lịch sử của Y-sơ-ra-ên là vua
Rô-bô-am và vua Giê-rê-bô am.
Rô-bô-am là ai và tính cách ông như thế nào? 1 Các Vua 14:21 nói
khi Rô-bô-am lên ngôi, ông đã 41 tuổi. Mẹ ông là Na-a-ma, một phụ nữ
ngoại đạo, người Am-môn. 2 Sử ký 9:30 nói Sa-lô-môn trị vì 40 năm; vậy
thì Rô-bô-am đã ra đời một năm trước khi Sa-lô-môn lên ngôi. Vợ chính
thức của Sa-lô-môn là con gái Pha-ra-ôn vua của Ai-cập, còn Na-a-ma có thể là tình nhân của ông, khi vua Đa-vít còn sống.
Sau khi lên ngôi, Sa-lô-môn có gặp Chúa và ông thưa với Chúa: “Giê-hô-va
Đức Chúa Trời tôi ôi! Bây giờ Chúa đã khiến kẻ tôi tớ Chúa trị vì kế
Đa-vít, là cha tôi; nhưng tôi chỉ là một đứa trẻ nhỏ chẳng biết phải ra
vào làm sao” (1 Các Vua 3:7). Thực ra từ ngữ “đứa trẻ” ở đây dịch
sai trật. Nguyên văn Hê-bơ-rơ là “naar” có nghĩa là thiếu niên. Còn đang
trong tuổi thiếu niên, mà Sa-lô-môn tảo hôn chi quá sớm để sinh ra một
đứa con không mấy già dặn là Rô-bô-am, một kẻ khi đã 41 tuổi mà còn nhận
thức như con trẻ?
Sau
khi Rô-bô-am vừa lên ngôi, Giê-rô-bô-am và dân chúng đến xin vua giảm
nhẹ ách cưỡng bách lao động cho họ. Vua đã bỏ qua lời góp ý của các
trưởng lão mà nghe theo ý kiến của bè bạn trang lứa của mình, và lời đáp
vô lễ của vua đã làm cho đất nước Y-sơ-ra-ên phải chia đôi.
Vua cha là Sa-lô-môn, là một tâm lý gia, là một nhà giáo dục kỳ tài. Ông từng nói, “Lời
đáp êm nhẹ làm nguôi cơn giận; còn lời xẳng xớm trêu thạnh nộ them…Kẻ
nhạo báng châm lửa cho thành thiêu cháy; nhưng người khôn ngoan làm
nguôi cơn giận” (Châm ngôn 15:1; 29:8). Thế tại sao Rô-bô-am hành
động như vậy? Phải chăng Sa-lô-môn có thể dạy dỗ người khác mà không thể
dạy con mình? Vì con cái thấy rõ mặt trái của cuộc đời của cha mình,
nên lời dạy dỗ khôn ngoan mấy cũng mất tác dụng? Hay Rô-bô-am bị quá
tải, quá thừa mứa đối với lời vàng, lời bạc, lời như đót nhọn của vua
cha? Vì vua cha là Sa-lô-môn nói đến 3000 câu châm ngôn. Đó là bài học nghiêm trọng cho mỗi chúng ta là giảng sư, là giáo sư
Lời Chúa—Lời Chúa chúng ta rao ra, có thể không có kết quả trong gia
đình của mình!
Rô-bô-am cai trị Giu-đa 17 năm, còn Giê-rô-bô-am trị vì Y-sơ-ra-ên trong 22 năm. 1 Các Vua 15:6 chép: “Rô-bô-am và Giê-rô-bô-am đánh giặc nhau trọn đời mình”. Tại sao Rô-bô-am chuyên gây chiến
cùng Bắc quốc? Vì ông muốn thu hồi 10 chi phái phía bắc? Vì ông muốn
bảo tồn nước Giu-đa? Tôi không đọc thấy một lời tin kính, thuộc linh nào
của Rô-bô-am nói rằng ông vì Chúa, vì vương quốc của Ngài. Còn A-bi-gia
(hay A-bi-giam), con của Rô-bô-am, đứng trên núi cao, công bố những
thực tại thuộc linh mà ông tin và nắm giữ. A-bi-gia nói cùng
Giê-rô-bô-am và dân chúng: “Hỡi Giê-rô-bô-am và cả Y-sơ-ra-ên, khá
nghe! Bởi sự giao ước bằng muối, Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên
đã ban nước Y-sơ-ra-ên cho Đa-vít và cho các con trai người đến đời đời,
các ngươi há chẳng biết sao? Dẫu vậy, Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát,
tôi tớ của Sa-lô-môn, là con trai của Đa-vít, bèn chỗi dậy phản nghịch
cùng Chúa mình; những kẻ du đãng, đồ phàm hèn, đều hiệp lại theo người;
chúng nó tự làm mình ra mạnh, nghịch với Rô-bô-am, con trai của
Sa-lô-môn...Vậy bây giờ, các ngươi tưởng rằng các ngươi sẽ chống cự nổi
nước của Đức Giê-hô-va đã ban cho các con trai của Đa-vít…” (2 Sử ký
13:4-8). A-bi-gia biết nói rằng nước Giu-đa là vương quốc của Chúa; còn
Rô-bô-am thì không có khả năng nói như vậy. Tất cả điều nầy bày tỏ
Rô-bô-am là một người xác thịt, được trưởng dưỡng bởi một bà mẹ người Am-môn ngoại giáo, chỉ chí hướng về đất.
Tác giả sách I Sử ký nói ra sự thật con người bề trong của Rô-bô-am như sau, “Xảy
khi nước của Rô-bô-am vừa được lập vững bền, và người được cường thạnh,
thì người và cả Y-sơ-ra-ên liền bỏ luật pháp của Đức Giê-hô-va…Các công
việc của Rô-bô-am từ đầu đến cuối, đều đã chép trong sách truyện của
Sê-ma-gia, đấng tiên tri, trong sách Y-đô, đấng tiên kiến, luận về gia
phổ. Rô-bô-am và Giê-rô-bô-am hằng đánh giặc với nhau luôn luôn” (II Sử ký 12:1, 15).
Một bậc chăn dân của Đức Chúa Trời, sau khi đã lợi dụng quyền năng Ngài
làm cho vương quốc mình cường thạnh thì liền từ bỏ Ngài và Kinh thánh.
Điều dị thường là hai nhà tiên tri Sê-ma-gia và Y-đô chỉ ghi chép lại
công việc, mà không chép một câu nói nào của vua cả. Phải chăng Rô-bô-am
không có một hiểu biết
thuộc linh nào để nói ra, không có một lời giá trị nào để tôn vinh
Chúa? Người chăn dân ích kỷ, bạc nhược thuộc linh chỉ dốc sức làm việc,
làm việc xây dựng vương quốc của mình, quá bận rộn việc thế tục, xao
lãng giờ dưỡng linh!
Mười hai sứ đồ đầu tiên nói, “Chúng tôi bỏ qua Lời Đức
Chúa Trời mà lo về bàn ăn, thật chẳng xứng hợp. Vậy, anh em hãy chọn
trong vòng mình bảy người có chứng tốt, đầy Thánh Linh và sự khôn ngoan,
để chúng tôi lập họ lên lo việc nầy. Còn chúng tôi thì cứ chuyên lo cầu
nguyện và chức vụ cung ứng Lời” (Công vụ 6:2-4). Được Chúa chấp
thuận, được dân chúng xức dầu làm vua, làm bậc chăn dân, làm người chăn
bầy mà không có lời Đức Chúa Trời cho sự gây dựng thuộc linh của dân
Chúa như vậy, thật là một điều quái gở!
2.Vua Giê-rô-bô-am:
1 Các Vua 11:26 giới thiệu: “Giê-rô-bô-am, con trai của Nê-bát, người Ép-ra-im, ở đất Xê-rê-đa, là tôi-tớ của Sa-lô-môn, cũng dấy nghịch với người.”
Theo truyền thống tổ phụ, bộ tộc Ép-ra-im có máu ưa tranh
trưởng. Đọc Các Quan Xét đoạn 8 và 12, chúng ta thấy vì lòng đố kỵ, dân
Ép-ra-im nói khái cách cay độc với Ghê-đê-ôn, sau khi Ghê-đê-ôn chiến
thắng quân Ma-đi-an. Cũng vì ganh tị sự nổi danh của Giép-thê chiến
thắng quân Am-môn, quân Ép-ra-im khai chiến với nhà Giép-thê, và bị thảm
bại.
Về một phương diện, vì Sa-lô-môn sa bại thờ hình tượng,
Đức Chúa Trời dấy Giê-rô-bô-am lên, và xé 10 chi phái phía bắc giao cho
Giê-rô-bô-am, tức là giao cho nhà Ép-ra-im—những con người mong mỏi
vương quyền từ nhiều đời rồi. Còn theo phương diện loài người, Giê-rô-bô-am và chi phái Ép-ra-im đã cướp hai phần ba nước của dòng Đa-vít. Giê-rô-bô-am
cai trị Bắc quốc 22 năm, trải 3 đời vua phương nam là Rô-bô-am (17
năm), A-bi-gia (3 năm) và A-sa (2 năm đầu của triều đại này). Đọc lịch
sử Giê-rô-bô-am, chúng ta thấy tính cách ích kỷ, tham quyền cố vị của
ông hiển hiện rõ ràng. Ngày đầu tiên khi gặp tiên tri A-hi-gia trao cho
ông 10 mảnh xé của chiếc áo mới, tượng trưng 10 chi phái, Đức Chúa Trời
như phong cho ông làm vua trên Bắc quốc. Sau đó ít lâu khi gặp nan đề là
dân Bắc quốc phải xuống Jerusalem ở phương nam ba lần một năm để thờ
phượng Chúa, ông sợ mất nước. Ông sợ dân hành hương sẽ trở về cùng vua
Rô-bô-am và giết ông đi. Thế tại sao ông không đến cùng vị tiên tri để
cầu vấn sự chỉ đạo của Chúa về nan đề nầy, mà lại âm mưu lập hai trung
tâm thờ bò con bằng vàng tại Bê-tên và Đan, với dã tâm ngăn trở và đánh
lạc hướng dân Chúa đến cùng Ngài hầu bảo toàn vương quốc của mình. Ông
loại bỏ quyền lợi của Chúa vì tư lợi ích kỷ của mình. Người chăn chiên
sống như vậy sao? Việc làm của ông đã trở thành “đường lối” mà Kinh
thánh nhiều lần chép là “đường của Giê-rô-bô-am”. Thí dụ 1 Vua 15:33-34
và 16:19 chép: “Ba-ê-sa, con trai A-hi-gia, lên làm vua cả
Y-sơ-ra-ên; người ở tại Thiệt-sa, và cai-trị hai mươi bốn năm. Người làm
điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, đi theo đường của Giê-rô-bô-am, và
tội-lỗi mà Giê-rô-bô-am đã phạm làm cho Y-sơ-ra-ên cũng phạm tội…(Vua Xim-ri) làm
điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, bắt chước theo đường của Giê-rô-bô-am,
và phạm tội Giê-rô-bô-am đã phạm, tức tội đã gây cho Y-sơ-ra-ên can
phạm”.
Tất cả các vua Bắc quốc đều bước theo con đường của
Giê-rô-bô-am trong suốt gần 300 năm, cho đến khi mất nước và 10 chi phái
đều bị lưu đày sang A-si-ri. Tập tục, truyền thống gian ác, sai lạc của
người chăn bầy đi đầu đã trở nên phương hướng, dấu chân bầy cho đoàn
hậu tấn suốt ba thế kỷ. Nguy hiểm thay! Tác giả qui cho Giê-rô-bô-am tội
trọng làm mất nước phương bắc. Ông kết luận: “Y-sơ-ra-ên đã phân rẽ
nhà Đa-vít, tôn Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, làm vua; người dẫn dụ
Y-sơ-ra-ên bội nghịch Đức Giê-hô-va, và khiến cho họ phạm tội lớn. Dân
Y-sơ-ra-ên đều đi trong hết thảy tội lỗi của Giê-rô-bô-am đã phạm, chẳng
từ bỏ chút nào, cho đến ngày Đức Giê-hô-va đày đuổi họ khỏi trước mặt
Ngài, y như Ngài đã phán bởi miệng của các tiên tri, tôi tớ Ngài. Vậy,
Y-sơ-ra-ên bị cất khỏi xứ mình, lưu đày qua A-si-ri cho đến ngày nay” (1 Các Vua 17:21-23).
Trước khi xáp chiến đánh nhau với Giê-rô-bô-am, vua
A-bi-gia, con Rô-bô-am đã cung phụng lời Đức Chúa Trời cách mạnh mẽ, còn
Giê-rô-bô-am như câm, làm điếc, lòng ích kỷ không lay động chút nào.
Ông khăng khăng với
thái độ đó mãi cho đến khi con trai ông, có lẽ là thái tử sắp nối ngôi
lâm trọng bệnh. Trước hoàn cảnh đó, ông mới sai hoàng hậu giả dạng để đi
cầu vấn nhà tiên tri già. Tại sao Giê-rô-bô-am không thân hành đến cùng
nhà tiên tri? Ô, con người chăn bầy đầy tham vọng, ích kỷ đó, suốt gần
22 năm cầm quyền chẳng bao giờ suy nghĩ đến vị tiên tri, tạm gọi là thầy
mình bao giờ. Rồi trước lời cảnh cáo có sức nặng của Chúa do tiên tri
nói ra, như: “Ngươi đã làm điều ác hơn các kẻ tiền-bối ngươi, đi lập
cho mình những thần khác và hình-tượng đúc đặng chọc giận Ta, và đã
chối-bỏ Ta. Bởi cớ đó, Ta sẽ giáng tai-họa trên nhà Giê-rô-bô-am, các
nam-đinh của nó, bất-luận kẻ nô-lệ hay là người tự-do, Ta sẽ diệt hết
khỏi trong Y-sơ-ra-ên, và quét sạch nhà nó, như người Ta quét phân, cho
đến chẳng còn sót chi hết. Phàm người của nhà Giê-rô-bô-am chết tại
trong thành, đều sẽ bị chó ăn nuốt, còn người nào chết ngoài đồng, thì
sẽ bị chim trời cắn-rỉa ăn đi; vì Đức Giê-hô-va đã phán vậy” (1 Các
Vua 14:9-11). Ông cũng bỏ các lời đó ngoài tai, chẳng quan tâm đến để ăn
năn sửa đổi. Châm ngôn 29:11 ứng nghiệm đối với Giê-rô-bô-am: “Người nào bị quở trách thường, lại cứng cổ mình, sẽ bị bại hoại thình lình, không phương cứu chữa”.
Kết luận:
Về chức vụ chăn dân của hai vua Rô-bô-am và Giê-rô-bô-am, 2 Sử ký 12:1 và 2 Các Vua 17:21 cùng một giọng: “Xảy
khi nước của Rô-bô-am vừa được lập vững bền, và người được cường thạnh,
thì người và cả Y-sơ-ra-ên liền bỏ luật pháp của Đức
Giê-hô-va…Y-sơ-ra-ên đã phân rẽ nhà Đa-vít, tôn Giê-rô-bô-am, con trai
Nê-bát, làm vua; người dẫn dụ Y-sơ-ra-ên bội nghịch Đức Giê-hô-va, và
khiến cho họ phạm tội lớn”.
Anh em có chăn dắt dân Chúa vào con đường bội đạo, phạm
tội cùng Chúa như hai vua nầy không? Vì tư lợi, vì ích kỷ, hai nhà vua
đã dẫn đưa con dân Chúa vào chốn diệt vong. Xin Chúa giải cứu chúng ta,
hầu chúng ta có thể sống cuộc đời người chăn bầy của Đức Chúa Trời như
vua Đa-vít mà nhạc trưởng A-sáp đã hát, “Chúa cũng chọn Đa-vít là tôi
tớ Ngài, bắt người từ các chuồng chiên: Ngài đem người khỏi bên các
chiên cho bú, đặng người chăn giữ Gia-cốp, là dân của Ngài, và
Y-sơ-ra-ên, là cơ nghiệp Ngài. Như vậy, người chăn giữ họ theo sự thanh
liêm lòng người, và lấy sự khôn khéo tay mình mà dẫn dắt họ” (Thi-thiên 78:70-72). A-men.
Minh Khải
(30-8-2014) Trích nguồn:Người Việt Về Nguồn http://prayers4vn.net/node/219
