Bạn tôi vừa kể cho tôi nghe câu chuyện về một cô gái về làm dâu nhà một mục tử danh giá. Bố chồng cô áp dụng luật lệ tôi mọi cho đời sống làm dâu của cô. Tháng nầy (tháng ba, 2022) cô đã làm dâu được tròn 6 năm rồi , nên cô được cho về nhà thăm bố mẹ ruột lần đầu tiên sau 6 năm xuất giá làm dâu. Xuất hành 21:2, “Khi con mua một người nô lệ Hê-bơ-rơ, người đó sẽ phục vụ sáu năm; đến năm thứ bảy người đó sẽ được tự do ra đi mà không phải trả tiền”. Một mục tử khác đã làm cắt bì theo nghĩa giáo lý cho một tín đồ lúc ông còn ở Saigon trước năm 1975, và làm cắt bì cho một tín đồ khác bên Mỹ sau nầy.
Đa số con dân Chúa còn coi kinh Cựu Ước cũng như Tân ước, được họ áp dụng nghĩa đen cả hai như nhau vào đời sống tin kính hiện tại của mình, vì họ tin cách phiến diện ”trước khi trời đất qua đi thì một chấm, một nét trong luật pháp cũng không thể qua đi được” (Math. 5:18).
Một số trường phái khác chủ trương bỏ qua Kinh Cựu ước, chỉ sống theo Kinh Tân ước thôi. Thế thì chúng ta giải quyết thế nào?
Hầu hết các trường thần học của các hệ phái đều tin Kinh thánh có 7 thời kỳ: Vô tội, Lương tâm, Nhân trị, Lời hứa, Luật pháp, Tân ước và Vương quốc. Nhưng nếu anh em đọc Kinh thánh kỹ càng hơn, anh em chỉ thấy Chúa đã chia Kinh thánh ra làm bốn thời kỳ cách phân minh. Trong mỗi một thời kỳ đó, Chúa ban cho các sự khải thị, các yêu cầu, các mệnh lệnh khác nhau cho loài người. Người sống trong thời kỳ nào chỉ cần vâng phục các yêu cầu của Chúa trong thời đại của mình mà thôi. Nếu anh em không phân biệt 4 thời kỳ thì anh em lâm vào mê hồn trận giáo lý, hay như một người lạc vào đám rừng rậm không lối thoát, vì anh em mắc chứng đau mắt thuộc linh mãn tính.
Ánh sáng chỉ đạo của Đức Chúa Trời ban cho loài người trong ba thời kỳ đầu được thể hiện trong hình ảnh người phụ nữ trong Khải huyền 12: 1 “Rồi một dấu lạ lớn xuất hiện ở trên trời: Một phụ nữ mình được bao phủ bằng mặt trời, chân đứng trên mặt trăng, đầu đội mão miện bằng mười hai ngôi sao”. Ánh sáng của 12 ngôi sao, của mặt trăng, và của mặt trời ứng cho ba thời kỳ đầu tiên sau đây. Vì Đức Thánh linh là tác giả Kinh thánh đã phân chia lịch sử khoảng 7000 năm của loài người thành 4 thời kỳ:
1.Thời kỳ tổ phụ: - ánh sáng của 12 ngôi sao-
Rô ma 5:14, “Nhưng từ A-đam cho đến Môi-se,….”.
Đấy là thời kỳ các tổ phụ. Trong thời nầy chưa có kinh thánh, chưa có luật pháp, chưa có dân Israel. Những người tin kính sống theo lương tâm là mức độ thuộc linh cao nhất. Họ vâng giữ ngày sa bát, dâng hiến lợi tức 1/10 cách tự nguyện, Chúa không bắt buộc. Họ, nhất là gia trưởng làm thầy tế lễ dâng sinh tế thay cho gia đình mình.. Những người như ông Gióp, Giê-trô, bố vợ Môi-se, và các thánh đồ có chép trong Sáng thế ký như Hê-nóc, Nô-ê, Áp-ra ham đều sống dưới ánh sáng của thời kỳ nầy…
Thời nầy có thể chia làm 4 thời kỳ nhỏ như: vô tội, lương tâm, nhân trị và lời hứa, Ánh sáng thần thượng trong thời kỳ nầy nhờ đời sống các thánh tổ như Hê-nóc, Mê-tu-sê-la, Áp-ra-ham, Gióp…Đó là các ngôi sao chiếu sáng trên nhân loại trước nước lụt và loài người mới sinh ra sau nước lụt.
2.Thời Kỳ luật pháp- Cựu ước- Ánh sáng mặt trăng.
Mathio 11:13, “Vì hết thảy các đấng tiên-tri và sách luật đã nói trước cho đến đời Giăng”. Lu ca 16:16, “Luật-pháp và các lời tiên-tri có đến đời Giăng mà thôi; từ đó, tin lành của nước Đức Chúa Trời được truyền ra…”. Câu nầy khẳng định thời luật pháp chấm dứt tại Giăng Báp-tít, sau đó phúc âm được rao giảng.
Sau 2500 năm, Chúa đem dân Israel ra khỏi Ai-cập đến chân núi Si-nai, Ngài ban hành luật pháp cho họ. Bộ luật nầy có 10 điều răn và 603 điều luật khác bàn về lễ nghi và một phần về đạo đức, được gọi là luật dân sự.
Chúa ban chế độ tế lễ phổ thông cho mọi người dân (Xuất 19:6), nhưng họ thất bại khi thờ lạy con bê vàng. Do đó Chúa phải lập ra một hệ thống tư tế trung gian, nhà A-rôn.
Muốn được cứu, người dân phải nhờ thầy tế lễ dâng tế lễ giùm cho mình.. Các quy định về việc dâng 1/10, cắt bì, ngày sa bát… và mọi yêu cầu khác về lễ nghi, đạo đức, thì người dân phải tuyệt đối vâng theo. Nhưng dân Israel không đáp ứng nỗi các đòi hỏi của Chúa, nên họ phải vong quốc, và mất địa vị dân tuyển trước mặt các dân tộc khác đến hôm nay.
Colose 2:16, 17 “về của ăn uống, hoặc ngày lễ, hoặc ngày mặt trăng mới, hoặc ngày Sa-bát, ấy đều chỉ là bóng của các việc sẽ tới, còn hình (thực tế) thì ở trong Đấng Christ.”. Hê-bơ-rơ 8:4 b- 5, “có những thầy tế-lễ dâng lễ-vật theo luật-pháp dạy, và giữ sự thờ-phượng, sự thờ-phượng đó chẳng qua là hình và bóng của những sự trên trời mà thôi, cũng như khi Môi-se gần dựng đền-tạm, thì Đức Chúa Trời phán bảo rằng: Hãy cẩn-thận, làm mọi việc theo như kiểu-mẫu đã chỉ cho ngươi tại trên núi”..
Trong thời Cựu ước, dân Israel thờ phượng Chúa theo hình bóng, dựa vào kiểu rập của những vật trên trời. Thí dụ họ dâng con chiên làm của lễ, thì con chiên đó là hình bóng của Chúa Giê su là Chiên con thật của Đức Chúa Trời (Giăng 1:29). Tín đồ Cựu ước như các em nhỏ lớp mẫu giáo chỉ chuyên lo học hình ảnh các con vật như bò, heo, xe sư tử… Ngày kia nó theo mẹ ra đường, nếu gặp con bò thật nó biết ngay là con bò, dù từ ngày sanh ra nó chưa hề thấy con bò. Mọi hình ảnh, kiểu rập trong luật lễ nghi Cựu ước được thực tại hóa trong Chúa Giê-su và thời Tân ước.
3.Thời kỳ Tân ước (Ân điển, Hội thánh)- ánh sáng mặt trời.
Giăng 1:17, “Vì luật-pháp đã ban cho bởi Môi-se, còn ơn và lẽ thật bởi Đức Chúa Jêsus-Christ mà đến”.
Chấm dứt thời kỳ luật pháp thì Chúa Giê su đến ban ân điển và lẽ thật (sự thật). Ma-la-chi 4: 2 và Lu -ca 1: 78, Chúa đến như mặt trời công nghĩa soi rọi ánh sáng thần thượng đầy đủ cho nhân loại trong thời Tân ước. Giao ước cũ và mọi sự hàm chứa trong nó đã qua rồi, Heb.8:13.
-- Thời tổ phụ, các tín nhân không đáp trúng đòi hỏi của lương tâm. Phao lô phục hồi chức năng lương tâm của mình và đưa nó đến chỗ vừa lòng Đức Chúa Trời. Ông sống bằng lương tâm không bị Chúa trách móc. Công 23:1; 24:14-16; 2 Cor 4:2.
-- Các luật lễ nghi như cắt bì, trong thời Tân ước bị bãi bỏ, nhưng dân Tân ước nên áp dụng nguyên tắc thuộc linh của sự cắt bì là cắt bì cho xác thịt. Phi líp 3: 3. Đó là cắt bì thật, còn cắt bì thời Cựu ước chỉ thuộc về dân Cựu ước, và là quá date đối với chúng ta hôm nay.
--Ngày sa bát. Thời Cựu ước ai không vâng giữ ngày sa bát sẽ bị tử hình. Chúa Giê-su là Chúa ngày sa-bát, Ngài 5 lần 7 lượt “vi phạm” ngày sa bát, ngụ ý thủ tiêu ngày sa-bát. Ngày sa-bát Cựu ước là cái bóng của sự an nghỉ trong Chúa (Mathio 11:28, Heb. 4:10) Anh em vào sự an nghỉ của Chúa trong tâm linh chưa hay còn bôn chôn vâng giữ luật Cựu ước quá date về lễ nghi, nên cố tâm chống Chúa, chống công việc cứu độ của Ngài trên thập tự giá?
-- Vì không thấy luật lễ nghi Cựu ước đã quá hạn sử dụng, nên ngày nay người ta cố gắng làm cho hội thánh Tân ước thành nhà hội Do thái giáo, có hàng giáo phẩm trung gian, có đền thánh, dâng 1/10..v.v..
-- Chế độ ăn uống-- Trong thời kỳ luật pháp, tín đồ chỉ được phép ăn thịt thú vật tinh sạch, ăn thịt cá có vây và có vi. Colose 2:16 nói, “chớ có ai đoán-xét anh em về của ăn uống, hoặc ngày lễ, hoặc ngày mặt trăng mới, hoặc ngày Sa-bát, ấy đều chỉ là bóng của các việc sẽ tới, còn hình thì ở trong Đấng Christ”. Mọi chỉ dẫn về chế độ ăn uống thời Cựu ước phải được thuộc linh hóa vào nếp sống Cơ Đốc nhân Tân ước. Nếp sống con heo nói lên nếp sống của tín nhân xác thịt, sống theo bề ngoài mà không có nhơi thức ăn như con bò, là nhơi Lời Kinh thánh. Cơ Đốc nhân ngày nay cần thấy thực tế trong các hình bóng Cựu ước và kinh nghiệm, vui hưởng những sự thật đó trong Đấng Christ.
--Các quy luật đạo đức. Trong Mathio 6: 17-46, Chúa Giê-su, Đấng lập pháp Tân ước đã 6 lần so sánh luật đạo đức của Cựu ước và của Tân ước như sau: “Các ngươi có nghe lời phán cho người xưa rằng:. …Song Ta phán cho các ngươi: …”. Chúa và các sứ đồ như Phi-e-rơ và Phao-lô nâng cấp luật đạo đức của Cựu ước lên gấp mấy lần.
Tóm lại, mọi quy luật về lễ nghi được thuộc linh hóa ra nguyên tắc sống của đức tin, còn mọi luật lệ đạo đức được bảo tồn và nâng cấp.
4.Thời kỳ vương quốc-- Khải 20: 4-5; 1 Cor. 15: 24-28.
--Dân vương quốc 1000 năm không phải là Cơ Đôc nhân. Họ xuất thân từ dân “kể là chiên” trong Mathio 25:31-46. Họ hưởng cuộc sống trường thọ 1000 tuổi theo Ê-sai 65: 21-25. Họ là dân kính sợ Chúa, không được tái sanh. Nhưng sau khi được Chúa dùng sa tan trắc nghiệm cuối 1000 năm, nếu đậu, họ sẽ được chuyển vào trái đất mới, chớ không được vào thành thánh hay thiên đàng - Khải 21: 2-4, 24. Có nhiều người còn tin dân “chiên” ở Mathio 25:31-46 là Cơ Đốc nhân.
-- 140.000 người Israel được đóng ấn ở Khải huyền chương 7 sẽ vào nước 1000 năm, sinh sôi, lập ra vương quốc thầy tế lễ như lời Chúa hứa ở Xuất hành 19: 6. Trong thiên niên kỉ tới đây, họ làm đoàn tư tế hướng dẫn các dân tộc địa cầu dâng phần mười, giữ ngày sa bát, dâng các của lễ như thời Cựu ước. Xa cha ri 8:23, Ê-sai 2:2-3, Exech. 45:-46:.
-- Tín nhân Cựu ước và Cơ Đốc nhân Tân ước trưởng thành như Nô ê, Đa-vít, Phao lô…A. B. Simpson… sẽ cư ngụ trên thiên đàng (Mathio 13:43). Thiên đàng là tư gia, họ sẽ xuống trái đất cũ làm công tác cai trị theo lệnh của Chúa Giê-su , Khải. 2:26; 20: 4-5.
--Kết Luận:
Chúa của chúng ta là Đấng khôn ngoan, cách làm việc của Ngài rất minh bạch, không hề trùng lặp, giẫm chân, hay mâu thuẫn nhau. Phao lô khuyên chúng ta phải “ngay thẳng phân giải lời lẽ thật”. Bản Công giáo dịch “trung thực phân phát lời sự thật” (2 Tim. 2:15). Trong nguyên văn là: “cutting in a straight line the word of truth”, gợi lên hình ảnh người thợ mộc phải cưa gỗ, cắt miếng ván cho thẳng mực, không được cắt xiên xéo.
Cầu xin Chúa cho chúng ta thấy rõ các yêu cầu của Chúa dành cho dân Ngài trong mỗi một thời kỳ cách rõ ràng. Không nên bóp méo sự thật của Chúa (2 Phiero 3:16), không nên tuân hành những đòi hỏi quá date của Chúa. Những ai vi phạm cách “cắt thẳng” khi phân định lời sự thật của Chúa trong Kinh thánh sẽ chịu nhiều tổn hại nặng nề.
Hodos Deng. March 15, 2022. .
