Lê vi kí 10:12 TKTC, “Đoạn Môi-se nói với A-rôn và các người
con trai sống sót của người, Ê-lê-a-sa và Y-tha-ma…”
1 Các Vua 2:27, “Như thế, Sa-lô-môn sa-thải A-bia-tha khỏi
làm thầy tế-lễ của Đức GIA-VÊ, cốt để ứng-nghiệm lời của Đức GIA-VÊ, mà Ngài đã
phán về nhà của Ê-li tại Si-lô”.
Tên của ông Hê-li có nghĩa là “cao”. Hê- li la hậu tự của
A-rôn, chi Y-tha-ma. Thượng tế A-rôn có 4 con trai là Na-đáp, A-bi-hu, Ê-lê-a-sa
và Y-tha-ma. Hai con trai đầu do say rượu dâng hương bằng lửa lạ (là lửa không
lấy từ bàn thờ đồng) lên bàn thờ xông hương nên bị Chúa giết chết. Như vậy chức
vụ thượng tế thuộc về Ê-lê-a-sa. Sau khi đâm chết một người israel và một cô
gái Ma-đi-an, Chúa đã hứa ban chức tế lễ đời cho hậu tự Phi-nê-a, hậu tự của
Ê-lê-a-sa. “Đoạn Đức GIA-VÊ phán cùng Môi-se, rằng: "Phi-nê-a con trai của
Ê-lê-a-sa, con trai của thầy tế-lễ A-rôn, đã quay cơn thạnh-nộ của Ta đi khỏi
các con trai Y-sơ-ra-ên, trong đó nó ghen với cái ghen của Ta vì chúng, ngõ hầu
Ta đã không diệt các con trai Y-sơ-ra-ên trong sự bất dung sự không chung-thủy
của Ta. Bởi vậy hãy nói: 'Này, Ta ban cho nó giao-ước bình-an của Ta; …nó và
dòng dõi của nó sau nó, một giao-ước về chức thầy tế-lễ mãi mãi…” (Dân
25:10-13).
Chúng ta còn thấy hình ảnh thượng tế Phi-nê-a trong thời kì
các sứ quân, một thời kì ám thế- Phán quan 20:28, “Phi-nê-a con trai của
Ê-lê-a-sa, con trai của Arôn, đứng trước nó để hầu-việc trong các ngày đó”. Sau
đó kinh thánh không còn chép về các hậu tự của Phi-nê-a phụng sự Chúa nữa—mà đột
nhiên 1 Sa-mu-ên 1:2 giới thiệu hình ảnh cha con của cụ thượng tế Hê-li trên
sân khấu tôn giáo ngay sau thời các phán quan.
Sau khi bị vua Sau-lơ tàn sát 83 thầy tế lễ, các hậu tự của
Hê-li (ngoại trừ A-bi-tha thoát li sống lưu vong theo vua Đa-vít) vẫn còn đông
vầy và cứ hầu việc trong chức tư tế tại Si-lô, sau đó tại Bê-tên, Ga-ba-ôn,
theo từng bước mà đền tạm không có hòm giao ước di dời đến.
Các hậu tự của dòng thầy thượng tế chánh Ê-lê-a-sa mất hút khỏi
sân khấu tôn giáo Si-lô. Họ đã sống lưu lạc một thời gian dài khoảng 150 năm,
cho đến khi Xa-đốc, cháu đích tôn của Ê-lê-a-sa, dẫn 22 anh em, xuất hiện và đầu
quân dưới cờ của vua Đa-vít tại Hếp-rôn. “Xa-đốc, một dũng sĩ trẻ, và hai mươi
hai người khác trong gia tộc ông đều là người chỉ huy” (1 Sử 12:27).
Trong khi trị vì 33 năm tại Jerusaalem, vua Đa-vít lập hai
ông A-bia-tha (dòng Y-tha-ma) và Xa-đốc (dòng Ê-lê-a-sa) làm hai thượng tế. Còn
những thầy tế tế, chi Y-tha-ma, vẫn hầu việc tại đền tạm không có hòm giao ước
tại Ga-ba-ôn, cho đến ngày khánh thành đền thờ kiên cố. 1 Sử 24:3 chép, “Và
Đa-vít, với Xa-đốc trong các con trai của Ê-lê-a-sa và A-hi-mê-léc trong các
con trai của Y-tha-ma, phân chia họ theo các ban-thứ của họ trong sự phục-dịch
của họ”.
Sau khi tức vị ngôi hoàng đế, vua Sa-lô-môn sa thải thượng tế
A-bia-tha và phục hồi chức thượng tế chính thống cho chi Ê-lê-a-sa, dòng con
trưởng của A-rôn, như cũ.
1/Vấn Nạn Của Tôi:
-
Ai
đã lật đổ nhà Ê-lê-a-sa để cho nhà Y-tha- ma, qua Hê-li, lên chức thượng tế?
-
Tại
sao Chúa quá nhân từ, thương xót, cho phép nhà Y-tha-ma hầu việc cho đến khi lộ
hình là dòng thầy tế lễ gian ác, hư hoại, bất khiết—lúc đó Ngài mới ra phán quyết
trục xuất?
-
Làm
sao trải mấy trăm năm thời ám thế của các sứ quân, thời Sa-mu-ên, rồi đến thời
vua Sau-lơ mà nhà Xa-đốc chịu đựng nỗi khi chức vụ do Chúa ấn định cho mình bị
chiếm đoạt?
2/Bài học Ứng Dụng:
--Lịch sử Israel từ thời các sứ quân đến ngày vua Sa-lô-môn
đăng quang giống như lịch sử hội thánh Chúa từ thời Trung cổ ám thế đến đầu
vương quốc ngàn năm. Trong 15 thế kỉ qua, cũng có các sứ quân hùng cứ các nơi,
có các tổng quản nhiệm gian ác như vua Sau-lơ, có sự khan hiếm lời khải thị của
Đức Chúa Trời, dù không thiếu thốn giáo lí văn tự, cũng có nhiều anh hùng đức
tin chiến đấu cho Vua Đa-vít lớn hơn.
--Có sự thối nát cực độ trong Nhà Chúa. Có sự tranh giành, cướp
công sang đoạt trong thế giới tôn giáo của dân Chúa.
-Có lẽ Hoàng đế Sa-lô-môn lớn hơn sẽ đăng quang trong mấy năm
sắp tới đây. Ngài sẽ đuổi A-bia-tha về vườn, trừng phạt Giô-áp, Si-mê-i, tượng
trưng các tôi tớ gian ác của vua Đa-vít, cất nhắc cùng ban thưởng nhà Xa-đốc và
các vị anh hùng đức tin lên trong vương quốc thái bình 1000 năm trên trái đất cũ
nầy.
Bạn ơi, tôi chỉ muốn hỏi bạn một câu: “Bạn đang là con cháu
Hê-li hư hoại, là Sa-mu-ên, giảng lời khải thị, là vua Sau-lơ ác độc, là
A-bia-tha, là Giô-áp, là Si-mê-i đố kị hay là Xa đốc?”
Bát-xi-lai 18-02-2020
