Dân số kí chương 25-
Chương kinh thánh nầy chép câu chuyện dân Israel dừng chân tại Si-tim trên cuộc hành trình vào đất hứa và những sự việc xảy ra tại địa điểm đó.
Israel trở nên đoàn bộ hành, trở thành dân tộc lữ khách sau khi rời khỏi Ai-cập, và sách Dân số kí 33 liệt kê 42 trạm dừng chân của họ trên đường đi. Sau khi ra khỏi Ai cập, đến tháng 3 họ tới núi Si nai (Hô rếp) và dừng lại ở đó khoảng 10 tháng theo lệnh của Chúa, để xây dựng đền tạm và xếp đặt đội ngũ thành một quân đội thánh thiêng của Chúa.
Nếu các bạn đọc sách Dân số kí 14 và 16, sau sự việc toàn dân chống đối việc vào đất hứa và cuộc nổi loạn của bè đảng Cô-rê xảy ra tại Ca đe, Kinh thánh không chép gì về cuộc đi đường của họ nữa, mãi chừng 37 năm sau, kinh thánh thình lình chép, “Lúc ấy các con trai Y-sơ-ra-ên, toàn-thể hội-chúng, đến vùng hoang-vu Xin trong tháng thứ nhất; và dân chúng ở lại tại Ca-đe. Bấy giờ Mi-ri-am qua đời ở đó và được chôn ở đó”. Họ bị Chúa lên án tử hình hơn 600 ngàn người nam và các bà vợ cặp theo, trong độ tuổi từ 20 trở lên, ngoại trừ Ca lép và Giô suê. Nên suốt 37 năm đi dông dài, lang thang, ngày nào cũng có dám tang chôn cất thân nhân dưới lớp cát dài trong sa mạc. Họ lang thang 37 năm, đi từ Ca đe rồi trở lại Ca đe lần thứ hai thì Mi ri am, chị của Môi se và A-rôn mãn phần. Ít lâu sau, A-rôn cũng chết nốt.Dân Israel lên đường đi dần đến Si tim.
Câu 1 chương 25 chép, “Trong khi Y-sơ-ra-ên ở lại tại Si-tim…”. Bản Công giáo dịch chữ “ở lại” là “lưu lại”, tức là không làm lữ khách nữa, mà làm khách lưu cư. Tôi muốn dùng 4 chữ quan trọng trong chương 25 nầy để nói lên 4 điểm diễn giảng trong bài luận văn của tôi sau đây: 1/ “lưu lại” (câu 1)-2/. Liên kết (câu 2), mà bản Công giáo dịch là “sùng mộ” còn bản Phan khôi dịch không chính xác lắm là “cúng thờ”--3/ Treo cổ (câu 4)-- 4/ Ghen tương ( câu 11) mà bản Truyền thống dịch là “kỵ tà”.
1/ Câu 1-Lưu lại: “Trong khi Y-sơ-ra-ên ở lại tại Si-tim” (TKTC).
Dân số kí trình bày dân Israel là dân lữ hành, là bộ hành đi đường. Nơi đến là đất hứa Ca na an, tượng trưng vuơng quốc 1000 năm. Nội dung thơ 1 Phi-e-rơ phản ánh vài chục điểm của sách Dân số kí, nên sứ đồ Phi-e-rơ viết, “Anh em thân mến, tôi khuyên anh em: như người bộ hành, như những khách lạ, hãy kị hẵn những thói đam mê xác thịt, hằng làm giặc chống lại linh hồn”(2:11). Nhưng dân Israel dừng lại và tạm trú tại Si tim. Khi dừng lại như vậy, kẻ thù là dân Mô áp, theo sách lược của Ba- la -am đã khuyến khích con gái Mô- áp dụ dỗ thanh niên Israel dang díu tình dục, ăn của cúng và lạy thần tượng của họ là Ba-anh Phê-ô. Sách Ô sê có miêu tả biến cố nầy: “Ta đã thấy Y-sơ-ra-ên như trái nho trong vùng hoang vu; Ta đã thấy tổ-phụ các ngươi như trái sớm nhất trên cây vả trong mùa đầu tiên. Nhưng chúng đến tới Ba-anh-Phê-ô và tự dâng mình cho Ba-anh, Và chúng đã trở nên đáng ghét (đồ tởm) như cái chúng đã thích (sùng mộ)”.
Đời sống thuộc linh cá nhân bạn, hay nếp sống hội thánh mà bạn là mục tử có đang là dân lữ hành vẫn tiến lên, hay đang đừng chân tại Si tim? Trong tháng qua, thời lượng đời sống cầu nguyện của anh em có gia tăng không hay thối lui? Tâm linh anh em mỗi ngày có nóng cháy thêm hay dần dần nguội đi và trở nên hâm hẩm mà thôi? Mỗi ngày bạn có được ơn càng thêm ơn (Giăng 1:16) hay thiếu hụt ân điển Chúa trầm trọng? Bạn có đi tới và sức mạnh lần lần thêm không, hay càng lúc càng kiệt sức, không giơ tay giở chân lên nổi (Thi 84:7). Rô ma 1:17 nói tiến trình lữ khách của bạn, thì nó có phải là từ đức tin đến đức tin, từ kẻ có ít đức tin tiến lên làm người có đức tin lớn hay chăng? Người bề ngoài của bạn càng lúc càng hư nát, già nua, nhưng người bề trong càng lúc càng đổi mới, tăng cường, hay người bề ngoài càng được sửa sang sắc đẹp mà người bề trong thì thiểu lực, hư hoại (2 Cor 4:16)?. 2 Cor 3:18 nói rằng dân lữ hành đi từ vinh quang nầy đến vinh quang lớn hơn, không phải năm nay làm mục tử chi hội nhỏ, năm sau được vinh quang là làm hội trưởng, mà là mỗi năm tháng trôi qua chúng ta càng tỏa sáng vinh quang của Chúa qua đời sống của mình. Tôi rất có ấn tượng về bức tranh một khu vườn hồng, mà mọi cây trái trong đó đều tăng trưởng, đều khởi sắc mỗi ngày: “Sáng sớm, ta hãy dạo các vườn nho, xem nho có đâm chồi, nụ có nở, lựu có đơm hoa?” (Nhã ca 7:12). Trong hội thánh anh em, mỗi thành viên đều có phát triển như vậy chăng? Có cây lưu già đang ra hoa, thì chồi nho con kia ra nụ, còn cây vả thì oằn sai trái hườm gần chín. Hay mảnh vườn tơi tả, cây cối khô nước, chết dần, không ra hoa trái gì cả?
2/ Câu 2- Liên kết- “Thế là Y-sơ-ra-ên đã tự liên-kết với Ba-anh-Phê-ô” (TKTC).
Chữ “liên kết” nầy bản Truyền thống dịch là “cúng thờ” thiếu mất ý nghĩa, bản Công giáo dịch rất hay là “sùng mộ”. Chữ nầy theo nguyên văn Hê bơ rơ là “liên kết”. Vì dừng lại, nên dân Israel khởi sự liên kết với thần Ba-anh Phê ô của dân Mô -áp, và phạm tội tà dâm thuộc linh.
--1 Cor 6:16-17, “Hay anh em chẳng biết rằng kẻ kết-hiệp mình với gái điếm làm một thân-thể với nó- Nhưng kẻ kết-hiệp mình với Chúa là một linh với Ngài”.
Các quỷ ít khi hiện hình ra là con quỷ có hai sừng và cặp nanh hung ác để cám dỗ chúng ta liên kết, và sùng mộ nó. Nhưng chúng nó núp sau lưng thần tượng, hay ẩn mình phía sau “thế giới và các điều có trong thế giới” (1 Giăng 2:15) để câu nhử chúng ta liên kết với nó qua những vật trong thế giới, mà các vật đó là “đam mê của xác thịt, đam mê của con mắt, và kiêu hãnh về của cải”(1 Giăng 2:16).
--2 Ti-mô-thê 3:2,4, trong hai câu Kinh thánh nầy Phao lô đưa ra 3 vật tiêu biểu mà ma quỷ thường xuyên dùng câu nhử tín đồ sùng mộ, liên kết với nó. Đó là “Vì người ta sẽ ra ái kỷ (self-lovers), tham tiền (money-lovers)…ưa lạc thú (pleasures-lovers)”. Qua cảnh hào nhoáng của thế giới ngày nay, các quỷ cám đỗ chúng ta sùng mộ, liên kết với bản ngã, với tiền bạc và lạc thú của thế giới, thì khi ấy ta đã gắn kết với quỷ rồi.
--- Self-lover--Ê-sai 14:12-14 khải thị việc Lucifer đã sùng mộ bản ngã của mình và hắn đã sa ngã thành quỷ vương, thành sa tan. Hắn bụng bảo dạ rằng: "Ta sẽ thăng lên trời; Ta sẽ nâng ngai ta ở trên các sao của Đức Chúa TRỜI, Và ta sẽ ngồi trên núi hội-đồng trong các chỗ trũng vào ở phương bắc. Ta sẽ thăng lên trên các nơi cao những đám mây; Ta sẽ làm cho chính ta như Đấng Tối Cao”.
Anh em chú ý Lucifer 5 có lần mơ “ta sẽ”, ta muốn, “ta mơ” về bản ngã của hắn. Anh em có bụng bảo dạ và mơ về địa vị của mình cần phải được trong hội thánh chăng? Đó là người ái kỉ, self-lover- cũng là vật đầu tiên ma quỷ dùng để câu nhử bạn.
--Money-lover--1 Ti mô thê 6:10, “Vì tham tiền là cội-rễ của mọi điều xấu, và một số bởi việc khao-khát nó đã lầm đường xa khỏi đức-tin, và đã tự đâm mình (tự vẫn) với nhiều điều đau-đớn”. Bạn có yêu tiền, mê tiền không, sùng mộ tiền bạc không, nếu có, bạn đã gián tiếp liên kết với quỷ ma-môn, và lâu ngày bạn sẽ trở nên vật xấu hổ giống như hắn.
-- Pleasures -lover-2 Ti. 3:4 ”những kẻ ưa-thích vui chơi (lạc thú) hơn là những kẻ thương-yêu của Đức Chúa TRỜI”.Tôi thấy rất nhiều tín đồ trẻ nghiện lên mạng để chơi games, để xem phim, đọc tiểu thuyết, sưu tầm ảnh người mẫu, hoặc đắm say coi bóng đá thế giới trong những mùa bóng đá. Theo một diện, những tiêu khiển giải trí đó, nếu thanh sạch, thì vô hại, khi tín đồ chỉ lướt qua, chỉ vui hưởng hạn chế, nhưng nếu các bạn miệt mài, đắm say, hết lòng sùng mộ, và nghiện ngập, thì các bạn đã trở thành dân yêu lạc thú thế giới, và đã sa vào tay sa tan rồi. Hắn sẽ biến bạn trở thành những con người hư hỏng, bại hoại, trở nên đồ tởm đối với Chúa.
3/. Câu 4, “Yavê phán với Môsê: "Hãy đem hết các đầu mục trong dân mà treo cổ lên trước Yavê, phơi ra trước mặt trời, hầu hỏa nộ Yavê rút khỏi Israel" (bản Công giáo).
Lời dịch nầy rất chính xác. Vì mũi vạy thì lái chịu đòn. Con cái sa bại, hư hỏng, bỏ Chúa, bỏ nhóm họp thờ phương Chúa thì nên treo cổ cha mẹ lên trước mặt Chúa. Một chi hội chết chóc như nghĩa địa, con dân Chúa hâm hẩm, thì cần treo cổ mục tử lên.
Câu 11- Ghen tương- “Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Phi-nê-a, con trai Ê-lê-a-sa, cháu A-rôn, thầy tế lễ, đã xây dân Y-sơ-ra-ên khỏi cơn giận ta, vì lòng kỵ tà ta thúc giục lòng người; vậy, ta không có diệt dân Y-sơ-ra-ên trong cơn kỵ tà của ta”
Bản truyền thống hai lần dùng chữ “kỵ tà” mà theo nguyên văn nên dịch là “ghen tương”. Như Gia cơ 4:5 chép, “há anh em nghĩ rằng Thánh-Kinh nói không có mục-đích sao: “Ngài, Linh mà Ngài đã khiến ở trong chúng ta, mong muốn chúng ta một cách ghen-tuông?”. Vấn đề là tại sao Chúa không phán rằng chính Ngài thúc đẩy Phi -nê- a xoay chuyển cơn đoán phạt của Chúa mà lại bảo: “lòng ghen tương Ta thúc giục lòng người”. Đó là một điểm đặc sắc trong Kinh thánh. Rất nhiều lần chúng ta thấy những mĩ đức khác nhau của Chúa như sự ghen tuông, đức công nghĩa, sự nhiệt thành, đức thương xót v..v đã thúc đẩy dân Ngài hành động theo đúng ý Ngài muốn, và làm vừa lòng Ngài.
--1 Sa mu ên 15:32-33, “Đoạn, Sa-mu-ên nói: "Đem cho ta A-gát, vua dân A-maléc." Rồi A-gát phấn-khởi đến cùng ông. Và A-gát nói: “Chắc-chắn sự cay-đắng của sự chết đã qua rồi.” Nhưng Sa-mu-ên nói: "Như gươm của người đã làm cho các bà thành không có con, thế là mẹ ngươi sẽ không có con ở giữa các người đàn-bà." Và Sa-mu-ên chặt A-gát thành từng mảnh trước mặt Đức GIA-VÊ tại Ghinh-ganh”. Chúng ta ngạc nhiên thấy một cụ già, không cần bảo thanh niên làm, mà chính tay cụ cầm gươm, lấy hết tàn lực tuổi già, chặt, bằm A ga cho đến chết. Tại sao? Vì đức trung thành với Chúa hành động trong cụ đối nghịch lại sự bất trung của vua Sau-lơ trong chiến dịch tiêu diệt dân A-ma-léc theo lệnh Chúa..
-- 2 Sa mu ên 1:5-10, 13-16; 4:5-12. Những phần kinh thánh nầy tường thuật lại đức công nghĩa của Chúa thúc đẩy vua Đa vít ra lệnh tử hình một chàng trai A ma léc, và hai đội trưởng Bên gia min, khi họ đã phạm tội cố sách những nạn nhân như vua Sau-lơ và Ích-bô sết, kẻ nối ngôi Sau-lơ.
--Rô ma 12:1, “Vậy hỡi anh em, nhân vì lòng thương xót của Đức Chúa Trời, tôi khuyên anh em: hãy hiến dâng thân mình anh em là lễ tế sống, thánh thiện, đẹp lòng Đức Chúa Trời”. Lòng thương xót của Chúa hành động trong Phao lô nên ông tha thiết kêu gọi tín đồ dâng thân thể mình cho Chúa làm sinh tế sống và thánh. Lòng thương xót đó quan tâm đời sống vô dụng của họ nếu họ không dâng mình.
-- 2 Cor. 11:2-3, “Vì tôi ghen-tuông vì anh em với một sự ghen-tuông từ Chúa;.. tôi sợ, e rằng như con rắn đã đánh lừa Ê-va bởi sự quỉ-quyệt của nó, tâm-trí của anh em sẽ bị dẫn lạc khỏi sự giản-dị và sự tinh-khiết đối với Đấng Christ”. Giống như Phi- nê- a xưa, sự ghen tuông của Chúa đã hành động trong ông Phao lô, khiến ông quan tâm đến đời sống thuộc linh của tín đồ có thể bị con rắn đánh lừa tâm trí trinh khiết.
--2 Cor 5:14, “Vì tình thương của Christ điều khiển chúng tôi”. Tình thương của Chúa đã điều khiển, thôi thúc, ép buộc Phao lô trong mọi việc ông làm cho Chúa, cho hội thánh. Ái đức thần thượng ấy có hành động trong anh em để anh em có cuộc sống có tình yêu thương thánh khiết, không giả dối đối với nhau chăng?
- Thi thiên 69: 9, xưa kia Đa-vít thưa với Chúa; “Vì sự sốt-sắng cho đền của Chúa đã thiêu-nuốt (nghiến ) con”. Ô mục vụ, công việc gì bạn làm cho Chúa ngày nay có được thúc đẩy, thiêu nuốt, hay nghiến vì nhà Ngài không, hay đó chỉ là những phụng vụ chiếu lệ, bề ngoài, uể oải, và vô vị.
Kết luận-
Sau khi thoát khỏi thế giới Ai cập, Chúa kêu gọi tuyển dân xưa của Ngài làm dân lữ hành. Ngày nay, Phi-e-rơ nói chúng ta cũng là lữ khách, không phải là dân định cư trong thế giới. Trên đường đi tới, bạn có bị Ba la am nào gạt gẫm tạm cư tại si tim nào đó chăng? Nguy cơ cám dỗ bạn sùng mộ, dẫn dụ bạn liên kết với các vật của thế giới hoa lệ của sa tan rất cao. Bằng mọi giá, chúng ta hãy ngăn ngừa mình không sùng mộ tham vọng của bản ngã, không ham mê tiền bạc, không nghiện những thú vui, những lạc thú đủ mùi vị của đời. Nguyện sự ghen tương, đức công nghĩa, lòng thương xót, ái đức thần thượng mãi mãi hành động trong chúng ta để chúng ta không bị sa hầm, sẫy hang tại Si tim nào đó, mà cứ cất bước di hành mỗi ngàyi với bài ca chiến thắng trên môi mãi cho đến đích là vương quốc ngàn năm trên trái đất nầy, A men.
Barzillai Đặng- 02-9-2020-
(tác giả đã giảng online bài nầy cho anh em vùng cao hôm 30-8-2020)
