Thứ Sáu, 15 tháng 11, 2013

TÓM TẮT SÁCH Ê-SAI


Tên “Ê-sai” có nghĩa là sự cứu rỗi của “Jah” (Jehovah). Sách Ê-sai trong nội dung của nó về cuộc gia tể đời đời của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ, là sách dẫn đầu giữa mọi sách của các tiên tri. Sách nầy là khải tượng mà E-sai đã thấy (1:1), lời mà Ê-sai đã thấy (2:1) và gánh nặng mà E-sai đã thấy (13:1;15:1). Khải tượng, lời và gánh nặng trong sách E-sai có liên quan cuộc gia tể đời đời của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ, được bàn luận cách thấu suốt trong sách nầy.


Sách Ê-sai tiết lộ rằng sự xử lý của Đức Chúa Trời trong tình thương với dân yêu dấu của Ngài và sự phán xét công nghĩa của Ngài trên các nước để đem Đấng Christ đến, Cứu Chúa ( 43:3; 49:26) Ngài là Đức Chúa Trời (9:6) được nhục hóa làm một con người (7:14), sở hữu cả bản chất thần thượng và bản chất phàm nhân (4:2) sống trên trái đất nầy (53:2-3; 42:1-4) bị đóng đinh (53:7,10a, 12) đã sống lại (53:10b, 11) đã thăng thiên (53:13), và tái lâm (40:10; 64:1) đáp ứng nhu cầu của tuyển dân Đức Chúa Trời và các nước (9:1-7; 49:6) trong sự cứu rỗi tổng bao hàm của Ngài (12:2-3) hầu sự phục hồi muôn vật của cõi thọ tạo nhưng sa ngã của vũ trụ (2:2-5; 11:6-9; 35:1-10; 30:26) có thể được đưa đến mà sẽ tổng kết trong trời mới và đất mới trải cõi đời đời (65:17). Do đó, nội dung sách Ê-sai bao gồm toàn bộ cuộc gia tể về Tân ước của Đức Chúa Trời, từ sự nhục hóa (Math. 1:18-25) đến trời mới đất mới (Khải 21:-22 với bối cảnh Cựu ước của sự xử lý của Đức Chúa Trời với Israel và các nước. Theo lời tiên tri của Ê-sai, Đấng Christ mà đã trải qua tiến trình cho các mục đích thần thượng là trung tâm và sự phổ quát của chiếc bánh xe lớn trong chuyển động của Tam Vị Nhất Thể thần thượng (Exechien 1:15) cho sự hoàn thành cuộc gia tể của Ngài trong sự phân phát thần thượng của chính Ngài vào tuyển dân của Ngài.


Trong sách Ê-sai, tình thương của Đức Chúa Trời hướng về Israel được vận dụng trong đường lối ba mặt: như một người Cha (1:2-3; 63:16; 64:3), như bà Mẹ nuôi dưỡng (66:13), và như người Chồng (54:5). Vì Đức Chúa Trời đối xử với Israel yêu dấu của Ngài theo cách yêu thương, sự giao tiếp của Ngài với họ, cách tổng quát, là sự việc không do sự phán xét nhưng trừng trị. Tuy nhiên, sự xử lý của Đức Chúa Trời với các dân ngoại, các nước, là sự phán xét căn cứ trên sự công nghĩa của Ngài, công lý của Ngài. Đức Chúa Trời xử lý dân chúng theo những gì Ngài là. Đức Chúa Trời thánh khiết và công nghĩa, Ngài là Đấng Thánh và Đấng Công Nghĩa. Là Đấng Thánh, Ngài trừng phạt dân Ngài hầu họ có thể thánh khiết (Hê-bơ-rơ 2:10), và là Đấng Công Nghĩa, Ngài xét xử các nước, vì cớ họ không chân thật và không công nghĩa./.