Tôi có một người bạn năm nay đã 86 tuổi. Anh kể chuyện cho tôi
nghe rằng cách đây 2 năm, anh cất công từ vùng California, Hoa kì về lại nguyên
quán là phố Kỳ Lừa ở Đồng Đăng trong thành phố Lạng sơn cho đúng ngày sinh nhật
của Anh trong năm đó. Anh đã đi thăm chùa Tam Thanh, đi dạo trên phố Kỳ Lừa, ngụ
trong khách sạn và dạo chơi quanh vùng Đồng Đăng, ngồi bên bờ suối hàng giờ, để
hít thở cáí không khí bao la của nơi chôn
nhau cắt rúng của mình.
Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh
Ai lên xứ Lạng cùng anh
Bõ công cha mẹ sinh thành ra em-
Ôi hai tiếng “quê
hương” mới thân thương, hoài cổ làm sao! Bạn ơi, nguyên quán là đâu, quê hương là gì? Đó là nơi sinh sống của cha mình, nên người ta mới
gọi là quê cha đất tổ. Bất cứ ai sau khi đã di trú đến sống ở chân trời góc biển
nào, cũng một lòng vọng tưởng quê hương, và mong có ngày “TRỞ LẠI CHỐN XƯA” ít
nhất một lần trước khi chết. Có nhiều Việt kiều Mĩ, mấy năm về trước, hễ đến giờ
giao thừa tại quê cha đất tổ thì rút vào phòng tắm, khóa cửa lại và kêu khóc một
mình vì quá sức nhớ nhà, không kiềm chế nỗi.
Mọi Việt Kiều nước ngoài đều coi cả nước Việt Nam là quê
hương. Với chúng ta, là những người đang có mặt tại Việt Nam, thì quê quán của
chúng ta chính là nơi chúng ta chào đời, hoăc là nơi mà bố mình đã sống trước
kia, vì có thể mình đã được sinh ra ở một nơi khác không phải là quê hương.
Tôi tri ân và hoan
nghênh trang “TRỞ LẠI CHỐN XƯA” đã mang
lại những hình ảnh sống động, hiếm có, sắp bị mai một của một thời đã qua trong
“Chốn Xưa” của mỗi con dân Việt.
Từ trang mạng nầy làm tôi
liên tưởng đến một vị thánh tổ, và có lời chép về cụ: “Bởi đức tin Áp-ra-ham
khi được gọi, bèn vâng lời ra đi đến chỗ mình sẽ tiếp nhận làm cơ nghiệp; người
ra đi, mà không biết mình đi đâu- Vì kẻ nói như thế tỏ rõ rằng mình đang tìm kiếm một quê
hương. Thật, ví thử họ đã tưởng nhớ đến
xứ họ đã ra khỏi, thì cũng có dịp trở lại.
Nhưng nay họ thiết tha mong mỏi một quê hương tốt hơn, tức là quê hương trên trời..” (Heb. 11:8, 14-16).
Nơi họ đã ra khỏi là
thiên thành, nơi họ sẽ có dịp trở lại cũng là thiên thành, là quê hương yêu dấu..
Chữ “quê hương” trong
mấy câu nầy theo nguyên văn Hi lạp là: patris. Patris dịch ra tiếng Pháp là patrie, tiếng Anh là
Country. Có nhiều từ ngữ Anh văn có ngữ căn là patris như: patrial, patriarch,
patriarchal, patriarchalism…
Có đôi điều dường như
mâu thuẫn và rất khó hiểu trong mấy câu Kinh Thánh nầy. Áp-ra-ham như một lữ
khách nghe tiếng Chúa kêu gọi, ra đi khỏi U-rơ, Canh đê, để đến một xứ mình
chưa biết trước. Nhưng ba câu sau lại nói, ông về lại quê hương yêu dấu của
mình ở trên trời, chớ không đi đến một xứ chưa biết trước.
Tôi xin hỏi bạn. Áp-ra
-ham đi đến một thành phố vinh quang trên trời, hay ông về lại Thành phố đó, là
quê hương, là nguyên quán, là nơi sinh của mình? Ông tìm cách trở về quê hương yêu dấu, chớ không đi đến
một nơi đến là thiên thành.
Cũng giống như cụ tổ nầy,
có hai phương diện trong đời sống đức tin của chúng ta: 1/ Chúng ta là một tội
nhận, sinh ra tại nước của sa-tan, chúng ta tin nhận Chúa và mong ước đi đến
thiên thành trên trời, là nơi đến cuối cùng của mình.2/ Chúng ta có nguyên quán
trên trời, nên từ trái đất nầy chúng ta đang TRỞ LẠI CHỐN XƯA, là thành thánh
trên thiên đàng, trong vinh quang sau nầy.
Ê-phê-sô 2:10, Giăng
3:3, chúng ta đã là kiệt tác trong Christ Jesus từ trước sáng thế, chúng ta vốn
là dân thiên quốc, được “sanh từ trên cao” vào thế giới nầy, sau khi tin, chúng
ta trở về quê hương, chúng ta trở lại nguyên quán của mình. Tôi không ngụ ý
chúng ta đâu thai vào tâm linh mình khi mình tiếp nhận Chúa.
Phi-líp 3:20 nói thêm,
“Trái lại chúng ta là công dân trên trời,chúng ta đang trông đợi Đấng Cứu Thế từ
đó đến….” Từ ngữ “công dân” theo nguyên văn Hi lạp là: politeuma, trong chữ
politeuma có chử polis có nghĩa là thành phố. Trong thời đại Cọng Hòa của Hi lạp xưa, mỗi thành phố là một
nước, là thị -quốc. Từ ngữ politeuma dịch là citizenship, là công dân thành phố hay dịch là
quốc tịch cũng được. Quốc tịch chúng ta đặt tại nơi quản lí sự hiện hữu của
chúng ta. Do đó, thiên thành là quê hương, là sinh quán, nguyên quán của chúng
ta. Chúng ta phải trở về nguyên quán trên trời sau khi Chúa Giê-su tái lâm.
Kết luận, theo quan điểm
của Chúa chúng ta có nguyên quán là
thiên thành và hôm nay đang trở về quê hương yêu dấu của minh. Theo quan điểm của
con người, chúng ta từ vương quốc sa- tan đến cùng Chúa và nước sáng láng của
Ngài.
Hodos—March 6, 2021