| Phanxicô Assisi |
Khi nghe
tên hay thấy hình ảnh của Phanxicô Assisi (Phanxicô Khó Nghèo), nhiều người
trong chúng ta dễ dàng bị thu hút bởi thánh nhân này. Vì lẽ đó, khi nghĩ đến
Phanxicô, chúng ta thường nghĩ về một con người đem sự bình an, yêu thương,
chan hoà giữa con người với nhau và giữa con người với vạn vật trong vũ trụ.
Phanxicô trở nên biểu tượng cho các cuộc đối thoại nhằm tìm giải pháp hoà
bình, tranh chấp không những giữa các tôn giáo với nhau mà con giữa các nhà
chính trị. Phanxicô còn lá biểu tượng và mẫu gương cho nhiều nhà từ thiện trong
việc giúp đở người nghèo đói trong xã hội. Vậy Phanxicô đã có cuộc sống như thế
nào? Người đã hành động ra sao đến nỗi tầm ảnh hưởng của người vẫn còn diễn ra
cho đến hôm nay, sau hơn tám thế kỷ?!
Nếu Con Đức Chúa Trời không ngần ngại đến và sống với thế giới
vật chất đổ nát này, thì tôi là ai mà dám khước từ chạy trốn khỏi thế giới vật
chất này?
* * *
Phanxicô sinh vào năm 1182 tại Assisium, một thị trấn nhỏ toạ lạc
trên dãy đồi Assisi trong một gia đình thương gia giàu có tại Ý. Dầu được người
cha cưng chiều và được hướng dẫn để tiếp nối trở thành một thương gia giàu có,
Phanxicô đã không tìm được ý nghĩa đích thực của đời mình qua tiền bạc, giàu
sang, và thú vui trần thế. Nhưng Phanxicô đã thực sự tìm được hạnh phúc đời mình
khi chàng từ bỏ địa vị, sự an toàn của bản thân, và danh tiếng của gia đình để
sống và làm bạn với những người ăn xin, ôm ấp và chăm sóc người phong hủi. Kết
quả của sự dấn thân “liều mạng” này chính là bị khước từ quyền làm con của ông
Peter Bernardon, và từ một chàng thanh niên giàu có đã trở thành kẻ ăn mày bên
vệ đường. Đặc biệt từ trong cầu nguyện, Phanxicô đã nghe được tiếng Chúa trong
nguyện đường rách nát St. Damian, “Phanxicô, hãy sửa nhà cho Ta.” Từ đó,
Phanxicô càng dấn thân hơn nữa để sống theo giá trị của Tin Mừng một cách tuyệt
đối. Lạ lùng thay, càng làm người ăn mày, càng làm người chăm sóc bệnh nhân,
càng làm người đi xin từng đồng xu để xây dựng Nhà Chúa, Phanxicô càng có nhiều
bạn và càng thu hút nhiều người theo Phanxicô. Sức mạnh này từ đâu? Lý do nào
mà Phanxicô có sức thu hút lạ thường như thế?
Bàn về thần học, Phanxicô chú trọng vào mầu nhiệm Giáng Sinh hơn là
mầu nhiệm Tử nạn – Phục sinh. Đối với Phanxicô, cái chết và sự phục sinh của
Đấng Christ là hệ quả tất yếu của mầu nhiệm Giáng sinh làm người của con Đức
ChúaTrời. Đương thời, nhóm dị giáo Cathars thuộc phái Nhị Nguyên cho
rằng, thế giới vật chất mà con người đang sống là do thần dữ (ma quỉ) và
thần lành tạo dựng. Vì thế, những gì mà con người đang hưởng thụ trong một thế
giới vật chất này đều của ma quỉ. Để cứu con người, Đức Chúa Trời gởi thiên
thần Giêsu đến để giải thoát con người ra khỏi thế giới vật chất này. Vì cho
rằng thế giới này rách nát và sa đoạ, nên nhóm Cathars chủ trương triệt để
khước từ thế giới vật chất và những đau khổ trong thế giới con người. Họ quan
niệm rằng, bệnh hoạn, tật nguyền, nghèo đói là hậu quả của thế giới vật chất
này, nên không thể chấp nhận chúng được! Vậy mà Phanxicô lại đi ôm và hôn người
phong hủi! Vậy mà Phanxicô lại đi làm bạn với vạn vật cây cỏ và gọi những thụ
tạo là anh chị em! Hành động dấn thân của Phanxicô đã phủ nhận học thuyết của
dị giáo Cathars.
Phanxicô ôm trọn con người và thế giới vạn vật là vì Phanxicô được
mặc khải tình yêu của Đức Chúa Trời qua mầu nhiệm Nhập Thế của con Đức Chúa
Trời. Khi chiêm niệm mầu nhiệm Giáng Sinh, Phanxicô đã đi vào cung lòng của Đức
Chúa Trời khi thấu chạm được rằng mầu nhiệm Giáng Sinh của Con Đức Chúa Trời là
hành động tuyệt đối biểu lộ tình yêu của Đức Chúa Trời dành cho con người: Chúa
Giêsu đã ôm hôn thế giới tội lỗi này bất chấm sự ghê tởm của nó. Chúa Giêsu đã
sống và làm người trong thế giới này bất chấp sự mục nát và suy đồi của nó. Đây
chính là sức mạnh then chốt mà Phanxicô đã tìm gặp để dấn thân. Nếu Con Đức
Chúa Trời đã không ngần ngại ôm hôn thế giới này, thì tôi là ai mà không ôm hôn
và chăm sóc anh em tôi? Nếu Con Đức Chúa Trời không ngần ngại đến và sống với
thế giới vật chất đổ nát này, thì tôi là ai mà dám khước từ chạy trốn khỏi thế
giới vật chất này? Nếu Con Đức Chúa Trời đã tự hạ mình để chấp nhận làm người
rách nát trong máng cỏ của chiên bò, thì tôi là ai mà không hạ mình xuống phục
vụ anh em đồng loại rách nát như tôi? Chiêm ngắm sự hạ mình khiêm tốn của Chúa
Giêsu trong mầu nhiệm Giáng Sinh đã biến đối con người Phanxicô: Từ một người
giàu có thành kẻ ăn mày, từ một người làm chủ thành kẻ tôi tớ, và từ một người
ăn chơi sung sướng trở thành kẻ nô lệ và tù nhân cho một Đức Chúa Trời vô hình.
Trong bài cuối của loạt bài học hỏi về đức khiêm tốn, chúng ta được
mời gọi nhận diện về giá trị và sức mạnh của sự khiêm tốn vốn thật sâu thẳm và
huyền nhiệm; vì thế, tự khả năng con người không thể có được. Chúng ta cần sức
mạnh của Đức Chúa Trời qua cầu nguyện và chiêm niệm. Có lẽ, những vấp ngã hằng
ngày của chúng ta cũng phần nào giúp ta thấm thía nhìn nhận rằng: Tôi thật yếu
đuối. Nhưng cũng có thể nhờ những vấp ngã này, chúng ta mới thấy rằng mình cần
Chúa biết bao!
Huynhquảng
