Ê-xê-chi-ên 29:15-16: “Ai Cập sẽ là một vương quốc thấp bé nhất
trong các vương quốc và sẽ không bao giờ vươn cao hơn các nước khác nữa. Ta sẽ
làm cho nó bé nhỏ đi để nó không bao giờ cai trị các nước nữa. Ai Cập sẽ không còn là
nơi nhờ cậy cho nhà Y-sơ-ra-ên nữa nhưng
chỉ gợi cho họ nhớ lại tội lỗi của họ khi chạy theo Ai Cập. Bấy giờ chúng sẽ biết rằng chính ta là Đức Jehovah”.
Ê-xê-chi-ên 31:16, “Ta làm cho các nước run rẩy khi nghe tiếng
nó sụp đổ…”
Đế quốc Ai cập phát
sinh rất sớm, cũng như đế quốc Babylon cũng manh nha từ thời Áp-ra ham, khi
Áp-ra ham giải cứu Lót khỏi cuộc thế chiến thời đó (Sáng thế kí 14-15). Để quốc
sớm của Ai cập có trước khi Áp ra ham dẫn vợ và cháu là Lót vào xứ Ca na an,
khoảng năm 2000 T.C.N.
Đế quốc nầy đạt tình trạng cực thịnh trong thời của Giô-sép làm
thủ tướng và thời Môi se được Chúa dấy lên làm nhà giải phóng dân Israel ra khỏi
cảnh tù đày tại Ai cập. Môi se đã viết hai sách Sáng thế kí và Xuất Hành tại trại
quân, nơi chân núi Si nai, niên hiệu khoảng chừng năm 1450 TCN.
Đế quốc Ai cập cứ giữ địa vị bá chủ trên các nước, làm cảnh
sát quốc tế mãi cho đến thời tiên tri
Ê-xê-chi-ên xuất hiện rao giảng lời Chúa tại bờ sông Kê-ba, đất Babylon, giữa
đoàn dân Israel bị lưu dày ở đó, khoảng vài mươi năm trước năm 597 T.C.N.
Lịch sử cổ đại ghi vài
nét tổng quát như sau. Đế quốc A-si-ri (Iraq) đã cai trị vùng Trung Đông mấy trăm
năm trước khi Israel vong quốc vào năm 597 TCN. Bố của vua Nê bu cát nết sa,
cùng vua Mê-đi Ba tư liên minh với nhau thành một khối chống lại đồng minh của đế
quốc A-si-ri và Ai cập, nhằm mục đích lật đổ A-si-ri. Trận đánh danh tiếng nầy
Kinh thánh gọi là trận Cạt-kê-mít (Carchemish) trên bờ sông Ơ-phơ-rát, xem 2 Sử
kí 35:20-27.
Sau khi chiến thắng và lật đổ được đế quốc A-si-ri, Babylon
trở mặt, dấy binh đánh hạ Mê-đi Ba tư là đồng minh, và
đưa quân truy đuổi kẻ thù là Ai cập đến tận sông Nile, để mình lên làm đế quốc
độc tôn vào năm 605 T.C.N.. Sách Giê rê mi chép lại rằng sau trận Cạt-kê -mít, quân
đội của Nê bu cát nết sa đã xâm lăng tận nước Ai cập, tàn phá và chế phục nó trở
nên một nước yếu hèn, “một vương quốc thấp bé nhất trong các vương quốc và sẽ không
bao giờ vươn cao hơn các nước khác nữa”. Đó là khoảng năm 597 TCN.
Nếu tính từ khi dân Hê
bơ rơ đến Ca- na-an vào thời Áp ra ham (2000 TCN) đến thời vua Sê đê kia vong
quốc năm 586 T.C.N, lịch sử oai hùng của đế quốc Ai cập kéo dài trong khoảng 15
thế kỉ, thì suốt thời kì đó, Ai cập là “nơi nhờ cậy cho nhà Y-sơ-ra-ên“. Israel
đã hết lòng nương dựa vào siêu cường quốc Ai cập suốt 15 thế kỉ. Thật là một điểm
nổi bật trong tiến trình phát triển thuộc linh của dân Israel trong thời Cựu ước.
Tổ phụ Israel là
Áp-ra-ham đã chạy xuống Ai cập nhờ cậy. Gia đình cụ ông Israel trong sự quan
phòng của Chúa cũng xuống Ai cập để nhờ cậy. Trong lịch sử 15 thế kỉ của
Israel, kể từ thờ Áp-ra ham đến Ê- xê-chi- ên chúng ta thấy lòng dạ dân thánh luôn
luôn hướng về Ai-cập như sau:
-- Xuất
Hành 16:2-3; “Khi ở
trong sa mạc toàn dân Y-sơ-ra-ên phiền trách Môi-se và A-rôn.
Họ nói với hai ông rằng: “Thà chúng tôi chết vì bàn tay của Đức Jehovah trong xứ Ai-cập khi ngồi quanh nồi thịt và
muốn chi có nấy còn hơn là để hai ông đem
vào sa mạc để chết đói cả đám!”.
Mới vừa ra khỏi Ai cập, họ liền muốn trở lại bầu sữa đó,
không muốn chịu bị dứt sữa Ai cập.
--Dân số kí 14: 2-4, “Tất cả dân Y-sơ-ra-ên lằm bằm chống nghịch
Môi-se và A-rôn. Toàn dân nói với hai ông: “Ước gì chúng tôi đã chết tại Ai-cập,
hoặc qua đời trong sa mạc cho rồi! Tại sao Đức Jehovah đem chúng tôi ra khỏi đất
ấy để bắt chúng tôi phải ngã chết dưới
lưỡi gươm? Vợ con chúng tôi sẽ trở thành chiến lợi phẩm. Chúng tôi quay về Ai-cập chẳng hơn sao?” Rồi họ bảo nhau: “Chúng ta phải chọn một vị
lãnh tụ và quay về Ai-cập!”.
Họ sợ dân khổng lồ, không muốn vào Đất hứa, muốn trở lại Ai cập.
Họ coi Ai cập là đất hứa cụ thể, còn Đất hứa Ca na an là lời hứa viễn vông của Chúa.
--Giê rê mi chương 42-44 thuật lại câu chuyện đáng buồn của
dân Israel còn sót lại sau khi vua Sê đê
kia làm vong quốc, họ cứ muốn chạy trốn xuống Ai cập, vì nghĩ đó là chỗ dựa cho
tương lai của họ. “Còn nếu các ngươi không vâng lời Đức Jehovah, Đức Chúa Trời
các ngươi, nếu các ngươi tiếp tục nói: ‘Chúng tôi không muốn sống trong xứ
này; không đâu! nhưng chúng tôi sẽ đi xuống
Ai-cập, nơi đó chúng tôi sẽ không thấy chiến tranh, không nghe tù và thổi, cũng
không đói khát thức ăn; chúng tôi muốn sống tại đó,’ thì các ngươi là những người còn sống sót
trong xứ Giu-đa, hãy lắng nghe lời Đức Jehovah. Đức
Jehovah Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: ‘Nếu các ngươi
quyết định đi xuống Ai-cập, trú ngụ tại đó, thì gươm đao mà các ngươi sợ sẽ bắt kịp các
ngươi trong xứ Ai-cập, và đói kém mà các ngươi lo ngại cũng sẽ bám sát các
ngươi tại Ai-cập, và các ngươi sẽ chết tại đó” (42: 13-16)—“ Vậy Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và tất
cả các sĩ quan chỉ huy, cùng toàn dân nhất quyết không vâng lời Đức Jehovah dạy
phải ở lại sinh sống trong xứ Giu-đa.
Giô-ha-nan, con Ca-rê-át, và tất cả các sĩ quan chỉ huy bắt tất cả những
người còn lại trong xứ Giu-đa, gồm có những người tản lạc khắp mọi nước đã trở
về sinh sống trong xứ Giu-đa, ..nào đàn
ông, đàn bà, trẻ con, và các công chúa, luôn cả tiên tri Giê rê mi và Ba-rúc,
con Nê-ri-gia, và dẫn đi xuống Ai-cập, vì họ không vâng lời Đức Jehovah. Họ đi
đến thành Tác-pha-nết” (43: 4-7).
Đây là cuộc chạy loạn vào đất Ai cập, vì họ nghỉ nới đó an
toà, không gặp gươm giáo nữa.. Nhưng họ không ngờ.
-- Ê-sai 31:1, “Khốn cho những kẻ đi xuống Ai Cập để cầu cứu;
Nhờ những ngựa, Cậy các xe vì chúng nó đông; Tin cậy vào kỵ binh vì chúng nó mạnh
Nhưng không nhìn xem Đấng Thánh của Y-sơ-ra-ên Và không tìm
kiếm Đức Jehovah”.
--Giê-rê mi 2: 17-18, “Vì ngươi đã lìa bỏ Đức Jehovah, Đức
Chúa Trời ngươi, Đang khi Ngài dẫn dắt ngươi trên đường sao? Bây giờ ngươi đi
xuống Ai-cập,
Cuối cùng Chúa phải dành cả 15 thế kỉ để làm suy yếu nước Ai
cập, để nó trở thành một nước yếu hèn, đến
cả ngày hôm nay là thế kỉ 21. Ai cập không còn là đất hứa, là chỗ trông cậy của
Israel nữa.
Bài học lịch sử về sự
sụp đổ của đế quốc Ai cập có cho bạn thấy được Nguyên Thủ và Chủ Tể các vua
trên mặt đất (Khải 1:5 ) có quyền cất nhắc
đế quốc nầy lên, hạ đế quốc kia xuống theo nghị quyết của ý chỉ Ngài. Đừng nghĩ
một đế quốc nào là Đất hứa, là nơi nương dựa cho hội thánh hay đời sống của gia đình mình. Đế
quốc Babylon, đối lập Ai cập, còn biết
nói như vầy thay, “Nầy, ngươi nương cậy Ai Cập, là cái gậy bằng sậy đã gãy mà hễ
ai tựa vào nó sẽ bị đâm lủng tay. Pha-ra-ôn, vua Ai Cập cũng như vậy đối với ai
nương cậy người”( Ê-sai
36:6).
Người Babylon phê bình về việc Israel nương cậy nơi Ai cập như
vậy.
Chúa phán quyết dứt
khoát về Ai cập, “Ta sẽ làm cho nó bé nhỏ đi để nó không bao giờ cai trị các nước
nữa. Ai Cập sẽ không còn là nơi nhờ cậy
cho nhà Y-sơ-ra-ên nữa nhưng chỉ gợi cho
họ nhớ lại tội lỗi của họ khi chạy theo Ai Cập. Bấy giờ chúng sẽ biết rằng chính ta là Đức Jehovah”.
Bạn có tin tưởng,hay mơ ước một siêu cường quốc nào đó là đất hứa
cho bạn chăng? Bạn có trông ngóng nơi một siêu cường quốc nào chăng? Xin Chúa
cho chúng ta nắm được và chấp nhận bài học sai lầm của Israel đã trải qua. “Chớ
nương cậy nơi phàm nhân, Là loài chỉ có hơi thở nơi lỗ mũi; Chúng có gì đáng kể
đâu?” (Ê-sai 2:22)
--Giê-hô-gia-đa- 24-1-2021
