Thứ Hai, 8 tháng 8, 2011

John Bunyan

John Bunyan


John Bunyan
John Bunyan (ngày 30 tháng 11 năm 1628 - tháng tám 31, 1688), là ng
ười ni tiếng nht giữa các tác giả và nhà truyền đạo ca  phái Thanh giáo . Ông được sinh ra ti Harrowden (1 dm v phía đông nam ca Bedford), trong giáo x ca Elstow, Anh quốc . Ông cũn
g n
i tiếng vi cun sách ca ông "Hành trình ca Lữ Khách", mt trong nhng cun sách được in n nhiều nht trong lch s, mà ông đã sáng tác khi còn trong tù vì ti rao ging Tin Mng mà không có giy phép. 

John Bunyan - Tổng quan

John Bunyan đã hc ở trường rt ít. Ông đã theo cha ca mình trong việc bán buôn xoong chảo. Ông phc v trong quân đi quc hi từ năm 1644 đến năm 1647. Bunyan kết hôn năm 1649 và sng ti Elstow cho đến năm 1655, khi đó v ông qua đi.  Sau đó ông di  chuyn đến Bedford, và kết hôn mt ln na vào năm 1659. John Bunyan đã được tiếp nhn vào hội thánh Baptist Bedford bng cách chịu báp-têm trầm mình năm 1653.
Năm 1655, Bunyan đã tr thành mt chấp sự và bt đu rao ging, vi s thành công được  đánh du t đu.Năm 1658, ông b truy t cho vic rao ging mà không có giy phép. Các nhà chc trách đã  khoan dung ông trong mt thi gian, và ông đã không b tù cho đến tháng mười ca năm 1660, khi ông được đưa ti nhà tù cấp qun Silver Street, Bedford, và ông bgiam cầm ( ngoi tr mt vài tun năm 1666) 12 năm cho đến tháng giêng năm 1672.  Sau đó, Bunyan đã tr thành mc sư ca nhà th Bedford. Trong tháng ba ca năm 1675, mt ln na ông b b tù vì rao ging công khai mà không có giy phép, thi gian này ông bị giam giữ nhà tù thành ph Bedford. Thời gian y chỉ kéo dài sáu tháng, rồi ông được tr t do (điều không nghi ng là các nhà chc trách đã quá mt mi trong vic cung cp cho Bunyan ch và thc phm miển phí) và ông đã không b các cơ quan có thm quyn làm phin nữa .
Đây là mt tranh đấu ln đối với Bunyan. John Bunyan đã có th bước ra khi nhà tù như mt người tự do vào bt kỳ thi đim nào, nếu ông ch đơn gin ha là s ngng rao ging công khai mà không có giy phép. Người ta phi hi nếu ông thc s đã làm đúng. Ông đã không được yêu cu t chi Chúa Jesus hay ly khai đc tin ca mình như các v t đo Tin Lành các thế k trước. Tht vy, nhiu người trong s nhng người xung quanh ông đã  công khai làm cơ đốc nhân, chia s đc tin ca ông trong khám tù. Bunyan ch được đơn gin yêu cu ngng rao ging khi không có giy phép, hoc di chuyn đi chỗ khác. 
Bunyan đã đơn gin đng ý và bước ra khi nhà tù và tr v nhà đ thc hin nhim vụ thứ yếu ca mình trước mt  Chúa như mt người chng và người cha không? Hay ông ta làm điu đúng đn trong vic làm cho những nhim v th yếu trở nên nim tin cá nhân ca mình rng ông nên được cho phép đ rao ging trong thành ph mà không có giy phép? Bunyan không phi là mt v t đo, ông cũng không tng b đàn áp d di, nhưng nim tin ca mình, cho dù đáng ngưỡng m hoc đt không đúng ch, đều hoàn toàn làm pht lòng chính quyn đa phương, là những người đã xem ông như là mt người gây ri hơn là mi đe da thc s.
Trên mt chuyến đi ti London, John Bunyan b cm nng, và ông qua đi ti nhà ca mt người bn ti Đồi Tuyết ngày 31 tháng 8 năm 1688. M ca ông nm trong nghĩa trang ti Bunhill Fields London.

Hành trình của lữ khách

John Bunyan đã viết tác phẩm “Hành trình ca lữ khách trong hai phn, sách đó ln đu tiên xut hin ti London năm 1678, mà ông đã bt đu viết trong thi gian b giam cm năm 1676. Phn th hai xut hin năm 1684. Phiên bn đu tiên, trong đó hai phn được kết hp thành mt là vào năm 1728. Mt phn th ba giả mạo, được gán ghép là do Bunyan viết, xut hin năm 1693. "Hành  trình ca l khách" ngụ ngôn thành công nht tng được viết, và như Kinh Thánh, sách nầy đã được dch sang mọi ngôn ng khác. Các nhà Truyn giáo Tin Lành thường  dch sách nầy ngay sau khi dịch Kinh Thánh. Người ta nói rng trong nhng ngày có cuộc di dân v phía viễn tây ti Hoa Kỳ, dân đnh cư đu tiên thường ch s hu hai cun sách, mt là Kinh Thánh, và cuốn kia là “Hành trình lữ khách” của John Bunyan.
John Bunyan đã viết nhiu sách khác, bao gm quyển tho lun v đi sng ni tâm ca mình và cho thy schun b ca ông cho công vic được b nhim là "Ân điển dư dật cho kẻ làm đầu các tội nhân" (1666). Bunyan đã tr thành mt  ging sư ni tiếng cũng như mt tác gi có rt nhiều tác phẩm, mc dù hu hết các tác phm ca ông bao gm các bài ging m rng. Trong thn hc, ông là mt tín đ Thanh giáo, nhưng không phi là mt hội viên. Ông không phải là hc gi, ngoi tr học Kinh Thánh tiếng Anh, nhưng ông quen biết kinh thánh thông suốt. Ông cũng đã chịu ảnh hưởng nhiu t sách “ Bình lun v Bc Thư gi tín hu Galati của Martin Luther" .
Ít lâu trước khi được trả tự lần cui cùng khi nhà tù, Bunyan đã vướng mắc vào mt cuc tranh cãi vi hai nhà thn hc trong thời đại ca mình: Kiffin và Paul. Năm 1673 ông xut bn tác phẩm  “Những s khác bit  trong s phán xét ​​v-Phép báp-têm bằng nước đ thông công”, trong đó ông đã nắm ly lập trường rng "Giáo Hi ca Đức Chúa Tri không có thiện ý dứt phép thông công cơ đốc nhân nào được phát hin là mt v thánh có th được thế giới nhìn thy, tức là người cơ đốc mà bước đi theo ánh sáng ca riêng mình vi Đức Chúa Trời. " Là một người baptist, ông đng ý rằng báp-têm bằng nước là qui định của Đức Chúa, nhưng ông đã t chi làm cho nó thành "mt thn tượng," và ông không đng ý vi nhng người cắt sự tương giao với những ai không gắn bó với báp-têm bằng nước nầy.
Kiffin và Paul xut bn mt lời phúc đáp  trong tác phẩm “Những suy nghĩ nghiêm trng” (London, 1673), trong đó h đưa ra lp lun ng h nhng hn chế về Bàn của Chúa đối với các tín hu được báp-têm. Cuc tranh cãi đem lại kết quả là: các anh em Baptists đc bit (thuộc phe Calvin) từ bỏ vấn đề v s hip thông vi các người không chịu báp-têm công khai. Hội thánh của Bunyan cho phép những người pedobaptists (nhng người làm báp-têm cho tr em, chng hn như các Giáo Hi Trưởng lão của Calvin) tương giao và cui cùng,  hi thánh của Bunyan thm chí đã tr thành mt nhà th pedobaptist./.