Thư 21
Cháu Wormwood thân mến!
Thời kỳ cám dỗ tình dục quả là lúc tốt nhất để thêm những cuộc tấn công phụ vào tính cáu kỉnh của bệnh nhân. Nó còn có thể trở thành cuộc tấn công chính miễn anh ta nghĩ rằng nó chỉ là phụ thôi. Nhưng tại đây cũng như tại mọi chỗ khác, chúng ta phải mở đường cho cuộc tấn công vào đạo đức bằng cách làm cho tâm trí của anh ta mê muội đi.
Người ta không trở nên bực dọc vì nỗi bất hạnh ấy như một sự tổn thương. Người ta bị tổn thương khi một đòi hỏi chính đáng bị chối bỏ. Cho nên nếu bệnh nhân của cháu càng đòi hỏi cuộc đời nhiều bao nhiêu thì anh ta sẽ càng cảm thấy bị tổn thương nhiều bấy nhiêu và từ đó trở nên cáu kỉnh.
Rồi cháu sẽ nhận ra rằng không có gì làm anh ta bực hơn khi thấy thì giờ mà anh định sử dụng cho riêng mình bị tước đoạt một cách bất ngờ. Người khách không đợi khi anh ta đang chuẩn bị một buổi tối yên tĩnh, bà vợ lắm mồm của người bạn xuất hiện khi anh chỉ muốn nói chuyện riêng với bạn: đó là những điều khiến anh ta giận dữ. Tuy nhiên anh ta cũng chưa ích kỷ đến độ xem những sự đòi hỏi nho nhỏ đó là quá đáng đối với phép lịch sự của mình. Sở dĩ có nỗi bực dọc là vì anh ta xem thì giờ của anh ta là thuộc về mình và cảm thấy đang bị đánh cắp. Hãy giữ thật kỹ trong tâm trí anh ta ý niệm kỳ quặc về việc sở hữu thời gian.
Bắt đầu một ngày, hãy khiến anh ta cho mình là chủ nhân hợp pháp của nguyên 24 giờ. Hãy để anh ta nghĩ rằng cái phần thời gian dành cho ông chủ của mình là một sắc thuế phiền toái, còn phần dành cho các bổn phận tôn giáo là một sự dâng hiến rộng rãi. Và không khi nào cho phép anh ta nghi ngờ rằng toàn thể thời gian là thuộc quyền sở hữu hợp pháp của mình.
Đây là một công việc hết sức tế nhị. Điều mà cháu cứ muốn bắt anh ta tiếp tục thừa nhận phi lý đến độ nếu bị chất vấn thì ngay cả chúng ta cũng không đưa ra nỗi một lý lẽ nào để bênh vực cho nó. Con người không có khả năng tạo ra hay duy trì một khoảng thời gian nào; tất cả đã được ban cho họ, họ cũng còn có thể cho rằng mặt trời và mặt trăng là vật sở hữu của mình.
Theo nguyên tắc, bệnh nhân của cháu là người tận tụy phục vụ Kẻ Thù và hễ Kẻ Thù xuất hiện dưới dạng một con người và đòi hỏi anh ta dành cho Hắn nguyên cả một ngày thì anh ta sẽ không từ chối. Anh ta sẽ cảm thấy hết sức nhẹ nhàng nếu công việc của ngày đó chỉ là nghe chuyện của một phụ nữ ngớ ngẩn, nhẹ nhàng đến độ có thể thất vọng nếu Kẻ Thù cho phép anh đi vui chơi trong nửa tiếng. Và nếu anh ta suy nghĩ về quan niệm của mình chỉ một lát thôi, anh ta cũng phải nhận ra rằng ngày nào anh ta cũng ở vào tình thế nêu trên. Do đó khi bảo cháu giữ kỹ quan niệm này trong óc anh ta, chú không hề bảo cháu cung cấp lý lẽ để bào chữa cho nó. Vì không có lý lẽ nào công việc của cháu hoàn toàn tiêu cực. Đừng để những suy nghĩ của anh ta đến gần vấn đề. Hãy phủ một tấm màn đen tối lên đó và ở giữa tấm màn hãy để cho ý thức sở hữu thời gian của anh ta nằm yên, không được xem xét đến nhưng rất có tác dụng.
Cái ý thức sở hữu nói chung là điều nên khuyến khích. Bọn người luôn luôn đòi hỏi quyền làm chủ những mọi điều, cả Thiên Đàng lẫn Địa Ngục đều thấy là lố bịch nhưng chúng ta phải cứ bắt họ làm như vậy. Con người hiện đại phản đối sự thanh sạch vì họ tin rằng họ 'làm chủ' thân thể của họ - những tài sản vĩ đại này và nguy hiểm này chuyển động với năng lực đã sáng tạo ra thế giới mà họ đang ở bên trong không phải do ý mình và có thể bị loại khỏi đó bất cứ lúc nào theo ý thích riêng của Kẻ Khác! Cũng như trường hợp con của một vị vua, được cha yêu nên cho đứng đầu một tỉnh lớn được cai trị bởi những mưu sĩ khôn ngoan, đi đến chỗ tưởng mình là chủ nhân thật sự của những thành phố, những cánh rừng và lúa mì y như hắn đã tưởng mình là chủ những viên gạch lát sàn phòng nhà trẻ.
Đây là một công việc hết sức tế nhị. Điều mà cháu cứ muốn bắt anh ta tiếp tục thừa nhận phi lý đến độ nếu bị chất vấn thì ngay cả chúng ta cũng không đưa ra nỗi một lý lẽ nào để bênh vực cho nó. Con người không có khả năng tạo ra hay duy trì một khoảng thời gian nào; tất cả đã được ban cho họ, họ cũng còn có thể cho rằng mặt trời và mặt trăng là vật sở hữu của mình.
Theo nguyên tắc, bệnh nhân của cháu là người tận tụy phục vụ Kẻ Thù và hễ Kẻ Thù xuất hiện dưới dạng một con người và đòi hỏi anh ta dành cho Hắn nguyên cả một ngày thì anh ta sẽ không từ chối. Anh ta sẽ cảm thấy hết sức nhẹ nhàng nếu công việc của ngày đó chỉ là nghe chuyện của một phụ nữ ngớ ngẩn, nhẹ nhàng đến độ có thể thất vọng nếu Kẻ Thù cho phép anh đi vui chơi trong nửa tiếng. Và nếu anh ta suy nghĩ về quan niệm của mình chỉ một lát thôi, anh ta cũng phải nhận ra rằng ngày nào anh ta cũng ở vào tình thế nêu trên. Do đó khi bảo cháu giữ kỹ quan niệm này trong óc anh ta, chú không hề bảo cháu cung cấp lý lẽ để bào chữa cho nó. Vì không có lý lẽ nào công việc của cháu hoàn toàn tiêu cực. Đừng để những suy nghĩ của anh ta đến gần vấn đề. Hãy phủ một tấm màn đen tối lên đó và ở giữa tấm màn hãy để cho ý thức sở hữu thời gian của anh ta nằm yên, không được xem xét đến nhưng rất có tác dụng.
Cái ý thức sở hữu nói chung là điều nên khuyến khích. Bọn người luôn luôn đòi hỏi quyền làm chủ những mọi điều, cả Thiên Đàng lẫn Địa Ngục đều thấy là lố bịch nhưng chúng ta phải cứ bắt họ làm như vậy. Con người hiện đại phản đối sự thanh sạch vì họ tin rằng họ 'làm chủ' thân thể của họ - những tài sản vĩ đại này và nguy hiểm này chuyển động với năng lực đã sáng tạo ra thế giới mà họ đang ở bên trong không phải do ý mình và có thể bị loại khỏi đó bất cứ lúc nào theo ý thích riêng của Kẻ Khác! Cũng như trường hợp con của một vị vua, được cha yêu nên cho đứng đầu một tỉnh lớn được cai trị bởi những mưu sĩ khôn ngoan, đi đến chỗ tưởng mình là chủ nhân thật sự của những thành phố, những cánh rừng và lúa mì y như hắn đã tưởng mình là chủ những viên gạch lát sàn phòng nhà trẻ.
Chúng ta làm nảy sinh ý thức sở hữu này không chỉ bởi lòng kiêu ngạo mà còn nhờ vào sự nhầm lẫn. Chúng ta dạy họ không để ý đến những ý nghĩa khác nhau của đại từ sở hữu, khác biệt tinh tế giữa 'đôi giày của tôi' đến 'con chó của tôi', 'người phục vụ của tôi', 'vợ tôi', 'cha tôi', 'chủ tôi', 'Nước tôi' và 'Chúa tôi'. Họ được dạy để hiểu tất cả mọi ý nghĩa này theo ý nghĩa sở hữu như trong 'đôi giày của tôi'. Ngay cả đứa bé cũng có thể được dạy để xem 'con gấu bông của tôi' không phải như một người bạn, một đối tượng để yêu thương (đó là điều Kẻ Thù sẽ dạy nếu chúng ta không cẩn thận) mà là 'con gấu mà tôi có thể xé nát ra nếu tôi thích'. Và ở đầu kia của bậc thang, chúng ta đã dạy bọn người nói: 'Chúa của tôi' theo một ý nghĩa cũng không khác gì: 'đôi giày của tôi', nghĩa là: 'Chúa mà tôi có quyền đòi hỏi vì những sự hầu việc đáng giá của tôi, Chúa mà tôi có thể khai thác từ trên bục giảng'.
Khía cạnh khôi hài của sự việc là ở chỗ: từ ngữ 'của tôi' theo ý nghĩa thật sự không thể được một con người nào sử dụng để nói về bất cứ điều gì. Sau cùng thì hoặc Cha chúng ta hoặc Kẻ Thù mới có thể sử dụng từ ngữ 'của tôi' để chỉ bất cứ một vật gì hay một người nào đang hiện hữu. Cháu đừng lo, cuối cùng bọn con người sẽ khám phá ra thời giờ, linh hồn và thân thể của họ thực sự thuộc về ai - dù gì đi chăng nữa thì cũng không thuộc về họ. Hiện bây giờ Kẻ Thù gọi tất cả là 'của Hắn' dựa trên nền tảng lý thuyết và hợp pháp: Hắn đã tạo ra tất cả; Cha chúng ta hy vọng cuối cùng có thể gọi là 'của mình' tất cả mọi thứ dựa trên nền tảng thực tế và năng động hơn của sự chinh phục.
Chú thân yêu của cháu.
Screwtape
