| Hòm giao ước |
Để nghiên cứu
các tiêu biểu trong
Cựu Ước, trước hết chúng ta phải có một nền tảng của Tân Ước. Tân Ước nói về
Đấng Christ, sự cứu chuộc của Ngài, hội-thánh và Thánh Linh. Đó là bốn điều thuộc linh lớn. Các tiêu biểu chính yếu trong Cựu Ước là các tiêu
biểu về bốn điều này. Chúng tượng trưng cho Đấng Christ, sự cứu
chuộc, hội-thánh hay Thánh Linh. Trong Cựu Ước, chúng ta thấy bức ảnh trước khi nhìn thấy
con người [thật]. Trong Tân Ước, trước hết chúng ta nhìn thấy con người, rồi
trở lại Cựu Ước để nhìn thấy bức ảnh. Nếu đã nhìn thấy thực tại về Đấng Christ,
sự cứu chuộc, hội-thánh và Thánh Linh, thì việc nhìn thấy các tiêu biểu Cựu Ước sẽ dễ dàng hơn cho chúng ta.
Công trình tái tạo trong Sáng-thế
Ký chương 1 là một tiêu biểu về cõi sáng tạo
mới. Trong
chương hai, Ê-va là một tiêu biểu của hội-thánh trong tình trạng vô tội.Khi suy nghĩ về
chính mình, chúng ta nghĩ về tội vì chúng ta liên hệ khắng khít với tội. Tuy nhiên, Đức Chúa Trời cho chúng ta
thấy rằng mối liên hệ giữa Đấng Christ và hội-thánh thì ở ngoài vòng tội lỗi,
vì mối liên hệ ấy bắt đầu trong Sáng-thế Ký chương 2 chứ không phải Sáng-thế Ký
chương 3. A-đam liên hệ với Ê-va trong Sáng-thế Ký chương 2. Do đó, mối liên hệ của họ không liên quan gì đến tội, cũng
như Đấng Christ và hội-thánh không liên quan gì với tội. Khi nghĩ về
hội-thánh, chúng ta đừng bao giờ nghĩ về tội. Theo cái nhìn của
Đức Chúa Trời, hội-thánh không có tội. Sự chết của Chúa Giê-su cho tội nhân là để tha thứ tội lỗi. Nhưng sự chết của
Ngài cho hội-thánh không phải vì tội lỗi mà là vì sự sống. Trong Sáng-thế Ký
chương 3, chúng ta thấy lá cây vả và da thú. Trong chương bốn,
chúng ta thấy các của lễ. Về sau, chúng ta thấy Y-sác. Y-sác là ai? Ông là một tiêu biểu về hội-thánh, Thánh Linh, sự cứu chuộc hay Chúa Giê-su? Khi đọc Tân Ước,
chúng ta có thể nhận thấy Y-sác có phần nào chỉ về Chúa Giê-su. Không những Y-sác được sinh bởi
Áp-ra-ham hay Sa-ra, mà ông còn được sinh bởi lời hứa. Vậy, Y-sác có phần
nào giống Chúa Giê-su. Đối
với Sa-ra, Y-sác là con độc sanh của cha mình. Điều này cũng giống
Chúa Giê-su. Đối với
Áp-ra-ham, mọi sự mà Y-sác có đều do thừa hưởng; Y-sác đơn giản hưởng thụ cơ nghiệp của mình. Về mặt này, ông thật
sự giống Chúa Giê-su. Đức Chúa Trời sai Thánh Linh đến thế giới. Linh bảo toàn hội-thánh và gả hội-thánh cho Đấng Christ làm
vợ của Chiên Con. Cha của Y-sác sai người đầy tớ già đến quê hương và bộ lạc
của chính ông mà tìm một thiếu nữ, tức Rê-bê-ca, để làm vợ Y-sác. Ở đây có một sự
tương hợp. Nếu so sánh Cựu
Ước với Tân Ước, chúng ta có thể tìm thấy nhiều điều trong Tân Ước tương hợp
với các tiêu biểu Cựu Ước. Trong thưGa-la-ti,
Y-sác tượng trưng cho những Cơ-đốc-nhân thuộc linh. Ích-ma-ên chỉ về một
lối sống thuộc xác thịt trong hội-thánh, trong khi Y-sác chỉ về một lối sống
thuộc linh. Ích-ma-ên được sinh bởi Áp-ra-ham qua A-ga, tức là qua xác thịt. Ích-ma-ên tượng trưng cho việc làm
riêng của con người. Y-sác được sinh ra sau khi Áp-ra-ham mất hết hi vọng sinh
con; Y-sác được sinh bởi lời hứa của Đức Chúa Trời. Do đó, ông tượng trưng cho
công tác của Thánh Linh. Đó chỉ là một ví dụ về tiêu biểu.Nếu xem qua Kinh Thánh từng chương một, chúng ta sẽ tìm ra
nhiều tiêu biểu khác
nhau. Sách cung cấp nhiều tiêu
biểu nhất là Sáng-thế Ký. Chúng ta có thể nói rằng Sáng-thế Ký là vườn ươm mà từ đó các
cây con của toàn bộ Kinh Thánh lớn lên.
Toàn bộ sách
Xuất Ê-díp-tô Ký là một tiêu biểu về việc chúng ta được cứu khỏi thế giới. Lễ Vượt-qua là tiêu biểu về lễ bẻ bánh. Vượt qua Biển Đỏ là tiêu
biểu về sự báp-têm. Việc lằm bằm và lang thang
trong đồng vắng là các tiêu biểu về con cái
Đức Chúa Trời ở những tình trạng khác nhau. Nước sống là tiêu biểu về Thánh Linh.
Đền tạm là tiêu
biểu về Chúa Giê-su chúng ta khi
Ngài đi lại trên đất. Đó cũng là tiêu biểu về việc chúng ta trải qua cuộc hành trình trong thế
giới. Đền tạm không có sàn nhà, và được dựng
trong đồng vắng. Chúng ta phải
chờ đến Giê-ru-sa-lem Mới rồi mới nhìn thấy những con đường bằng vàng. Trong khi trải qua thế
giới, chúng ta có mối tương giao
vinh hiển với Chúa. Mục tiêu của Đức Chúa Trời là ban cho chúng ta Ca-na-an;
Ngài không muốn chúng ta cứ ở lại trong đồng vắng.
Tiến xa hơn
nữa, chúng ta nhận thấy trong sách Dân-số Ký dân Y-sơ-ra-ên đi qua bốn mươi hai
trạm sau khi họ ra khỏi Ai-cập và trước khi họ vào Ca-na-an. Mỗi trạm đều có ý
nghĩa của nó. Khi đọc địa
danh của các trạm, chúng ta có được một bức tranh về cuộc hành trình của con
người cũng như điều kiện để con người bước vào Ca-na-an.
Các của lễ, lễ
tiệc và qui định liên quan đến việc tẩy sạch đều là những tiêu
biểu, và chúng ta phải nghiên cứu
chúng.
Sách Giô-suê là
một sách có những tiêu biểu sâu nhiệm. Tôi không nói rằng tất cả những tiêu biểu trong sách ấy đều sâu nhiệm. Tôi nói rằng có nhiều điều sâu nhiệm
trong sách Giô-suê. Để hiểu ý nghĩa việc dân Y-sơ-ra-ên bước vào Ca-na-an và
cuộc chiến tại Ca-na-an, trước hết chúng ta phải biết Ca-na-an tượng trưng cho
điều gì. Một số
người nghĩ rằng Ca-na-an chỉ về thiên đàng. Nhưng nếu Ca-na-an tượng trưng cho thiên
đàng thì sẽ có chiến trận trên thiên đàng sao? Nếu cẩn thận trong khi đọc, chúng ta sẽ
kết luận rằng Ca-na-an không thể là tiêu biểu về thiên đàng. Đó là tiêu biểu về vị trí thiên thượng của chúng ta. Điều này tương tự như cõi thiên thượng
được nói đến trong Ê-phê-sô. Một mặt, chúng ta được đồng ngồi với Đấng Christ trong cõi
thiên thượng. Mặt khác, chúng ta chiến đấu chống lại các thế lực thuộc
linh trong cõi thiên thượng (Êph. 6:12). Trong việc nghiên cứu tiêu
biểu, chúng ta đừng dừng lại tại
sách Giô-suê, mà còn phải nghiên cứu sách Ê-phê-sô.Thật ra, sách Giô-suê không những phải được đọc chung với Ê-phê-sô, mà còn phải được đọc
chung với Hê-bơ-rơ nữa. Việc tiến vào Ca-na-an trong sách Giô-suê tượng trưng
cho hai điều: cuộc chiến thuộc linh (trong Ê-phê-sô) và sự an nghỉ (trong
Hê-bơ-rơ). Ở đây, sự an nghỉ rõ ràng chỉ về vương quốc. Vì vậy, Ca-na-an
không phải là tiêu biểu
về thiên đàng mà là tiêu biểu về sự an nghỉ có tính chất vương quốc. Không phải người nào đã đi qua dưới huyết của chiên con hay
ăn chiên con của lễ Vượt-qua đều bước vào Ca-na-an; chỉ hai người được vào
[Ca-na-an]. Những
người khác đều chết trong đồng vắng. Nhiều người được kêu gọi nhưng một số ít được chọn. Vậy, Ca-na-an là tiêu
biểu về vương quốc. Việc tiến vào Ca-na-an tượng trưng cho
việc chúng ta trị vì trong vương quốc. Một khi được sáng tỏ về điểm căn bản này thì chúng ta sẽ
nhận thấy phần nào trong Giô-suê là tiêu biểu
về vị trí của một Cơ-đốc-nhân trong cõi thiên thượng ngày nay và phần nào là tiêu
biểu về phần thưởng của người ấy trong tương lai.
Nhiều hành động bất pháp trong
sách Các Quan Xét tượng trưng cho cuộc sống ngoan cố của con người, và tình
trạng ấy phát sinh mọi sự hỗn loạn.
Trong sách Sa-mu-ên, chúng ta
nhận thấy việc con người trị vì và việc Đức Chúa Trời phó thác uy quyền của
Ngài cho con người. Trước khi một người theo đuổi lòng
của Đức Chúa Trời được dấy lên, thì một người theo đuổi lòng người bước vào.
Đa-vít là một người theo đuổi lòng
của Đức Chúa Trời, nhưng trước ông là Sau-lơ, người theo đuổi lòng người.
Sau-lơ rõ ràng tượng trưng cho sự trị vì của anti-christ. Chúng ta thấy thê
nào vị vua được Đức Chúa Trời chọn đi vào chiến trận và thế nào ông vui hưởng
sự bình an. Chúng ta thấy những trận chiến của Đa-vít và vinh quang của
Sa-lô-môn. Sự trị vì của Sau-lơ tượng trưng cho tình trạng trong cơn đại nạn,
sự trị vì của Đa-vít tượng trưng cho tình trạng sau cơn đại nạn, và sự trị vì
của Sa-lô-môn tượng trưng cho thời đại một ngàn năm. Tất cả những điều đó đều là các tiêu
biểu rõ ràng.
Việc Sa-lô-môn
xây dựng đền thờ cũng là tiêu biểu về việc Đấng Christ xây dựng hội-thánh. Đền thờ ở tại Giê-ru-sa-lem, tượng trưng
cho hội-thánh nhóm lại và thờ phượng trong danh Chúa, vì Đức Chúa Trời đặt danh
Ngài tại Giê-ru-sa-lem. Giê-ru-sa-lem là nơi duy nhất Đức Chúa Trời chấp nhận và
tại đó Ngài đặt danh của chính Ngài (1 Vua. 14:21). Khi Giê-rô-bô-am dấy lên, ông lập bàn thờ tại Bê-tên và Đan
để thờ phượng, và Đức Chúa Trời đã lên án hành động
ấy. Đức Chúa Trời muốn con người chỉ thờ phượng tại nơi danh Ngài được thiết
lập. Ngài không muốn con người thờ phượng tại chỗ nào khác. Trong những thời kỳ
phục hưng, các vị vua dẹp bỏ các bàn thờ ấy. Nhưng vài vị vua
không dẹp chúng. Đó là tiêu
biểu về nhiều cuộc phục hưng đã diễn ra trong
hội-thánh. Về
sau, đền thờ bị hủy diệt; đó là tiêu biểu về việc hội-thánh trở nên hoang tàn. Về sau, Nê-hê-mi, Xa-cha-ri và
Xô-rô-ba-ên trở về xây dựng đền thờ. Tuy đền thờ được xây dựng lại không được
vinh hiển bằng đền thờ đã bị hủy diệt, nhưng có một sự bắt đầu khôi phục để trở
về với chỗ đứng nguyên thủy. Đó là tiêu biểu về sự khôi phục hội-thánh. Sự khôi phục ấy sẽ được hoàn thành khi
Chúa tái lâm. Lúc ấy hội-thánh sẽ là một hội-thánh vinh hiển.
W.N.
