Các giám mục thù địch bỏ tù Hans Hauge vì rao giảng ở Na Uy
KHI Hans Nielsen Hauge ở Na Uy ở độ tuổi ngoài hai mươi, anh cảm thấy không hài lòng với đời sống tín đồ Cô Đốc của mình. Phải có một cái gì đó nhiều hơn nữa, anh nghĩ. Ông đọc nhiều sách tôn giáo và chúng khiến ông sợ hãi địa ngục và khao khát được đứng trên “tảng đá thuộc linh là Chúa Giê-su Christ”. Anh ta rơi vào tình trạng tuyệt vọng đến nỗi thậm chí còn quỳ gối ngoài đồng để cầu nguyện.
Vào mùa xuân năm 1796, trong khi hát bài thánh ca “Chúa Giê-xu, Con Khát khao sự thông công đáng chúc tungj của Ngài” ông đã trải qua niềm vui sâu sắc. “Đối với tôi, dường như không có gì trên thế giới này đáng được trân trọng,” sau này anh ấy nói. Ông cảm thấy chắc chắn về sự cứu rỗi và một sự đổi mới thuộc linh dâng lên trong ông.
Ngay lập tức ông hỏi Chúa ông phải làm gì. Ý nghĩ hình thành trong đầu ông là: “Ngươi phải xưng danh Ta trước mặt mọi người; khuyến khích họ ăn năn và tìm kiếm Ta trong khi Ta có thể được tìm thấy và kêu cầu Ta khi Ta ở gần; và chạm đến trái tim của họ để họ có thể chuyển từ bóng tối sang ánh sáng.”
Hauge rời nhà và bắt đầu rao giảng khắp Na Uy. Vào thời điểm đó, việc giáo dân rao giảng là bất hợp pháp trừ khi họ chịu sự giám sát của một chức sắc của nhà nhà nước Luther. Bởi vì Hauge phớt lờ “Đạo luật Công ước” này bằng cách rao giảng và thành lập các nhóm tôn giáo, anh ta đã vào tù mười lần. Ngay sau khi được trả tự do mỗi lần, ông trở lại giảng đạo. Anh ấy đã đi hàng ngàn dặm, trả tiền cho chỗ ở của mình bằng găng tay và tất mà anh ấy đan. Bất cứ nơi nào ông nói, sự phấn hưng theo sau và một số lượng lớn nông dân đã đến với Chúa Giê-su Những người cải đạo của ông trở nên thịnh vượng vì ông có sở trường giảng dạy các kỹ năng kinh doanh và công nghiệp cũng như phúc âm. Ông cũng tìm cách nâng cao tinh thần cho phụ nữ bằng cách khuyến khích họ có tiếng nói trong các cuộc họp và khen ngợi vai trò nội trợ.
Bất chấp những điều tốt đẹp mà anh ấy đang làm, các giám mục chống đối đã kêu gọi xử tử anh ấy. Họ ghen tị vì anh ta, một giáo dân chưa qua đào tạo, đã đạt được những gì họ không thể, và tức giận vì anh ta đang lấn sân của họ. Mặc dù họ không thể thắng thế để treo cổ anh ta, nhưng họ đã có thể tống anh ta vào tù trong một thập kỷ (1804-1814).
Vợ của Hauge và hầu hết các con của ông đã chết trước ông. Sau đó, sức khỏe của chính anh ta thất bại. Ông mới 53 tuổi khi bị chảy máu phổi, ông qua đời vào ngày này 29 tháng 3 năm 1824. Những lời cuối cùng của ông là: “Hỡi Chúa vĩnh cửu, yêu thương!” Những người bạn tụ tập quanh giường của anh ấy nói rằng khuôn mặt anh ấy tỏa sáng.
Di sản của ông là rất lớn. Ông không chỉ là người sáng lập ra Nền Đạo đức Na Uy (một phong trào nhấn mạnh sự hiểu biết cá nhân về Chúa, sự vâng lời và lối sống thánh thiện) mà ông còn để lại hàng nghìn người cải đạo. Di cư đến Nam Phi và Hoa Kỳ, những tín đồ này mang theo đức tin sôi nổi của họ và đôi khi sự phục hưng xảy ra sau đó.
—Dan Graves