Thư 2
Cháu Wormwood thân mến!
Chú hết sức buồn bực khi được tin bệnh nhân của cháu đã trở thành một Cơ-đốc nhân. Đừng hy vọng là cháu sẽ thoát khỏi những hình phạt thường lệ. Ngay cả những lúc cháu lên tinh thần nhất chú cũng mong rằng không có cái hy vọng đó. Trong khi chờ đợi, chúng ta hãy làm tất cả những gì có thể làm được. Đừng vội thất vọng: hàng trăm người chịu qui đạo, sau một thời gian ngắn ở phe Kẻ Thù đã giác ngộ và trở về với chúng ta. Tất cả những thói quen về thể chất và tinh thần của bệnh nhân vẫn còn thuận lợi cho chúng ta.
Một trong những đồng minh lớn của chúng ta hiện thời chính là Hội thánh. Đừng hiểu lầm điều chú nói. Chú không nói đến Hội thánh mà chúng ta nhìn thấy, vượt qua không gian và thời gian, bền vững trong cõi đời đời, đáng sợ như một đội quân giương cờ xí. Chú phải thú nhận rằng đó là một quang cảnh khiến những chuyên viên cám dỗ bạo dạn nhất của chúng ta cũng phải chột dạ. Nhưng may mắn thay con người không thấy được quang cảnh này. Tất cả những gì mà bệnh nhân của cháu thấy là tòa nhà xây theo lối bắt chước kiểu Gô Tích. Khi vào trong anh ta thấy một chủ tiệm tạp phẩm địa phương với một thái độ ngọt xớt, vội vàng chạy ra để đưa cho anh ta một cuốn sách nhỏ ghi những nghi thức tế lễ mà cả hai người đều không hiểu và một cuốn sách nhỏ, cũ kỹ trong có những bài thơ, bài hát tôn giáo hầu hết đều dở tệ và in chữ rất nhỏ. Khi anh ta bước vào chỗ ngồi và nhìn quanh thì anh thấy nguyên cả lô hàng xóm láng giềng mà anh ta luôn tìm cách tránh mặt. Cháu có thể sử dụng những người này một cách thuận lợi. Hãy khiến tâm trí anh ta cứ di chuyển từ thành ngữ "thân thể Đấng Christ" sang những khuôn mặt vây quanh. Hàng ghế bên cạnh chứa những người như thế nào không phải là điều quan trọng. Có thể trong đó có một chiến sĩ giỏi của phe Kẻ Thù, nhưng cũng không sao, vì bệnh nhân của cháu, nhờ vào Cha chúng ta dưới Địa ngục, là một thằng ngu. Chỉ cần một người ngồi gần anh ta hát sai, hay có đôi giày kêu cồm cộp hoặc một cái cằm chảy sệ, một bộ quần áo kỳ lạ là bệnh nhân của cháu sẵn sàng nghĩ rằng đức tin của những người này là lố bịch. Hiện bây giờ trong đầu anh ta có một ý niệm về "Cơ đốc nhân". Anh ta tưởng đây là một khái niệm tinh thần nhưng thực ra là một hình ảnh cụ thể. Đầu óc anh ta chứa đầy những cái áo dài La-mã, những đôi dép, những bộ áo giáp và chỉ một sự kiện những người ngồi trong nhà thờ mặc quần áo đương thời cũng đã là một ngăn trở thực thụ đối với anh ta (đương nhiên anh ta không ý thức được điều này). Đừng bao giờ để anh ta nhận ra điều này và đừng cho phép anh ta tự hỏi xem Cơ-đốc nhân thì phải như thế nào. Hãy giữ cho mọi sự cứ mơ hồ như vậy và rồi cháu sẽ có một khoảng thời gian vô tận để chỉ cho anh ta thấy sự rõ ràng đặc trưng của Địa ngục.
Hãy cố gắng tập trung vào những nỗi thất vọng, chán nản mà chắc chắn bệnh nhân của cháu sẽ đối diện trong những tuần lễ đầu tiên tại Hội thánh. Kẻ Thù cho phép sự thất vọng này xảy ra ở lúc khởi đầu mọi nỗ lực của con người. Điều này xảy ra khi một cậu bé say mê những câu chuyện trích từ Odyssey, bắt tay thật sự vào việc học tiếng Hy-lạp. Điều này xảy ra khi hai người yêu kết hôn và bắt đầu học để sống chung với nhau. Trong mọi lãnh vực của đời sống điều này đánh dấu sự chuyển tiếp từ ước mơ sang thực tế. Kẻ Thù dám liều như vậy vì một sở thích kỳ lạ. Hắn muốn biến cái lũ bọ người gớm ghiếc này thành cái mà Hắn gọi là một dân "tự do" yêu mến và phục vụ Hắn. Do cái tình yêu thâm căn cố đế, Hắn còn nối liền thế giới tâm linh với thế giới của lũ súc vật hai chân này và lại còn gọi chúng là "con cái". Vì muốn chúng được tự do nên Hắn không chịu đem chúng đến bất cứ mục tiêu nào mà Hắn đã đặt ra cho chúng. Hắn để cho bọn chúng "tự lo liệu lấy". Cơ hội của chúng ta là ở chỗ đó. Nhưng cháu cũng đừng quên rằng mối nguy của chúng ta cũng ở đó. Một khi bọn chúng đã vượt qua được tình trạng khô hạn lúc đầu thì chúng sẽ ít lệ thuộc hơn vào cảm xúc và do đó khó bị cám dỗ hơn.
Những điều chú viết cho cháu từ nảy đến giờ là giả định những người ngồi chung quanh bệnh nhân của cháu không có một lý do chính đáng nào gây cho anh ta thất vọng. Chứ đương nhiên nếu họ có và nếu bệnh nhân của cháu biết rõ là người đàn bà đội cái mũ kỳ quặc nọ là một tay mê đánh bài và người đàn ông có đôi giày kêu cồm cộp là một tên keo bẩn, chuyên đi moi tiền kẻ khác thì công việc của cháu sẽ dễ hơn nhiều. Chú chỉ cần làm một điều duy nhất đó là giữ không để cho câu hỏi sau đây lọt vào tâm trí anh ta: "Nếu như tôi, với con người thật của mình, còn có thể tự xem là Cơ-đốc nhân, thì tại sao thói xấu của những người quanh tôi, lại chứng tỏ rằng tôn giáo của họ chỉ là giả dối và nghi thức mà thôi?". Cháu có thể hỏi, có thể giữ cho một suy nghĩ hiển nhiên như vậy không nảy sinh ra trong tâm trí một con người được không? Được chứ, Wormwood, chắc chắn là được.
Hãy điều khiển hắn một cách đúng đắn và ý nghĩ đó sẽ chẳng bao giờ đến với hắn đâu. Thời gian ở với Kẻ Thù còn quá ít, chưa đủ để anh ta có sự khiêm nhường thật. Ngay cả những điều anh ta nói về tình trạng tội lỗi của mình khi quì gối cầu nguyện cũng chỉ nói như vẹt mà thôi. Trong thâm tâm, anh ta vẫn nghĩ mình đã làm ơn cho Kẻ Thù khi chịu qui đạo và đã tỏ ra rất khiêm nhường khi chịu hạ mình đi vào nhà thờ cùng với lũ hàng xóm tầm thường, phô trương và tự mãn kia. Hãy cố giữ để anh ta suy nghĩ như vậy càng lâu càng tốt.
Chú thân yêu của cháu.
Screwtape.